कर्नाटकातील शाळांमध्ये 'युनिट टेस्ट'ची पुनरावृत्ती..
कर्नाटक राज्यातील सर्व शाळांमध्ये एक
महत्त्वपूर्ण बदल होणार आहे. २०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षापासून 'पाठ-आधारित मूल्यमापन परीक्षा'
(Lesson Based Assessment - LBA) प्रणाली अंमलात येणार आहे. हा बदल
शिक्षण गुणवत्तेत वाढ करेल का, याबद्दल शिक्षणतज्ज्ञ आणि
पालकांमध्ये उत्सुकता आहे.
काय
आहे नवीन प्रणालीचा उद्देश?
सध्या सरकारी शाळांमध्ये रचनात्मक मूल्यमापन (FA – Formative Assessment) आणि संकलनात्मक
मूल्यमापन (SA – Summative Assessment) या पद्धती वापरल्या
जातात. नव्या LBA प्रणालीचा मुख्य उद्देश विद्यार्थ्यांच्या
आकलनाची आणि त्यांच्या शिकण्याच्या गुणवत्तेची सातत्याने खात्री करणे हा आहे.
प्रत्येक पाठ किंवा अध्याय शिकवून झाल्यानंतर लगेचच छोटी चाचणी घेतल्याने
विद्यार्थ्यांना विषय किती समजला हे स्पष्ट होईल. यामुळे विद्यार्थ्यांना केवळ
परीक्षांच्या गुणांसाठी नव्हे, तर खऱ्या अर्थाने ज्ञान
आत्मसात करण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल. भविष्यात होणाऱ्या बोर्ड परीक्षांमध्ये
विद्यार्थ्यांना चांगले गुण मिळवण्यासाठी ही सुरुवातीपासूनची मूल्यमापन पद्धत
उपयुक्त ठरेल, अशी अपेक्षा शालेय शिक्षण व साक्षरता विभागाने
व्यक्त केली आहे.
अंमलबजावणी
आणि स्वरूप:
ही घटक चाचणी पहिली ते दहावीपर्यंतच्या सर्व
विद्यार्थ्यांसाठी अनिवार्य असेल. राज्य शैक्षणिक
संशोधन आणि प्रशिक्षण संस्था (DSERT) या परीक्षांसाठी प्रश्नपत्रिका तयार करून शाळांना
पुरवेल. शाळांना या परीक्षा घेऊन
विद्यार्थ्यांचे मिळालेले गुण 'SATS' पोर्टलवर
(Student Achievement Tracking System) अपलोड करावे लागतील,
जेणेकरून विद्यार्थ्यांच्या प्रगतीचा मागोवा घेणे सोपे होईल.
प्रत्येक चाचणी ३० गुणांची असेल आणि त्यात २५ प्रश्न असतील.
प्रश्नपत्रिकेची रचना विशिष्ट प्रमाणात सोपे, सामान्य आणि कठीण प्रश्नांच्या मिश्रणाने केली जाईल:
- ६५%
सोपे प्रश्न
- २५%
सामान्य प्रश्न
- १०%
कठीण प्रश्न
बहुतेक प्रश्न बहुपर्यायी (MCQ)
स्वरूपाचे असतील, जेणेकरून विद्यार्थ्यांचे
आकलन तपासणे सोपे होईल. प्राथमिक स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी रिकाम्या जागा भरणे,
चित्रांना रंग भरणे, जोड्या जुळवा आणि गटात न
बसणारा शब्द ओळखणे असे मनोरंजक प्रश्न असतील.
दहावीच्या
प्रश्नपत्रिकेचे स्वरूपही बदलेल!
या बदलांचा परिणाम दहावीच्या (SSLC) बोर्ड प्रश्नपत्रिकेवरही दिसून येईल.
नव्या स्वरूपानुसार, प्रश्नपत्रिकेत बहुपर्यायी
प्रश्नांसोबतच एका वाक्यात उत्तरे, तीन किंवा चार वाक्यात
उत्तरे, संदर्भ आणि अर्थ स्पष्ट करा, आठ
किंवा दहा वाक्यात उत्तरे आणि गद्य उतारा वाचून त्यावर आधारित प्रश्नोत्तरे असे
विविध प्रकारचे प्रश्न समाविष्ट असतील. यामुळे विद्यार्थ्यांच्या विश्लेषणात्मक
आणि लेखन कौशल्यालाही चालना मिळेल.
नवीन
की जुनेच? शिक्षकांचे
मत
राज्यातील एकूण ४६,७५७ सरकारी शाळांमध्ये सध्या ४२.९२ लाख विद्यार्थी शिक्षण घेत आहेत. या
मोठ्या बदलाचे शिक्षण वर्तुळात स्वागत होत असले तरी, काही
शिक्षकांचे मत आहे की ही पद्धत पूर्णपणे नवीन नाही, तर
जुन्याच रचनात्मक मूल्यमापन (FA) आणि संकलनात्मक मूल्यमापन (SA)
पद्धतीचेच एक नवीन रूप आहे.पूर्वी एका वर्षात चार रचनात्मक
मूल्यमापन (FA-4) आणि दोन संकलनात्मक मूल्यमापन (SA-2)
घेतल्या जात असत. आता 'LBA' या नव्या नावाने
शिक्षण विभाग जुनीच पद्धत पुन्हा लागू करत असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे.
तरीही, या
पुनरावर्तीत 'युनिट टेस्ट' प्रणालीमुळे
विद्यार्थ्यांना नियमित अभ्यासाची सवय लागेल आणि त्यांच्या आकलनाची प्रक्रिया अधिक
प्रभावी होईल, अशी आशा आहे. ही पद्धत सरकारी शाळांमधील
शिक्षणाच्या गुणवत्तेत खऱ्या अर्थाने काय बदल घडवते, हे
येणारा काळच सांगेल.
🔰LBA पाठ आधारित मूल्यमापन संबंधी उपयुक्त प्रश्नावली 👇👇
इयत्ता -आठवी
🔰LBA पाठ आधारित मूल्यमापन
🛑प्रश्नावली
🌀1.साधने - येथे पहा.
🌀 2.भारत वर्ष भारताची भौगोलिक वैशीष्ट्ये आणि इतिहास पूर्वकाळ - येथे पहा.
⚛️इयत्ता- आठवी
सर्व विषयांची पाठावरील नमुना प्रश्नोत्तरे - येथे पहा.
🔰इयत्ता - 4थी परिसर अध्ययन
📌पाठ - 1 प्राणी जगत - येथे पहा.
📌पाठ 2 - मध, गोड मध - येथे पहा.
📌पाठ 3. वनभ्रमंती - येथे पहा.
🔰इयत्ता - 6वी विज्ञान
📌पाठ - 1 विज्ञानाचे अद्भुत जग - येथे पहा.
إرسال تعليق