8th Marathi LBA 2. दिव्य दृष्टी

 टीप - DSERT कडून प्रश्नसंच तयार करण्याचे कार्य सुरू आहे तत्पूर्वी सरावासाठी आम्ही खालील प्रश्नसंच दिलेला आहे.. 

CLASS - 8

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - MAAY MARATHI

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

QUESTION BANK OF  LESSON BASED ASSESSMENT

फक्त सरावासाठी 

पाठ आधारित मूल्यमापन प्रश्नावली 

इयत्ता 8वी: पाठ आधारित मूल्यमापन - दिव्य दृष्टी

---

पाठ : 2. दिव्य दृष्टी

I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) - 1 गुणाचे प्रश्न

1. 'दिव्य दृष्टी' या पाठाच्या लेखिका कोण आहेत? (सोपे)

A) श्रीमती शुभदा दादरकर

B) डॉ. विजया वाड

C) डॉ. विजया राणे

D) गौरी

2. गौरी आणि शिवांगी अंधशाळेच्या कुठे राहत होत्या? (सोपे)

A) घरात

B) वसतिगृहात

C) शाळेत

D) मंदिरात

3. गौरी कुठे जाणार होती? (सोपे)

A) मुंबईला

B) पळस्पे इथे

C) पुण्याला

D) नाशिकला

4. गौरी आणि तिचे कुटुंब चौपाटीवर जाऊन कोणाशी खेळणार होते? (मध्यम)

A) मित्रांशी

B) लाटांशी

C) प्राण्यांशी

D) पक्ष्यांशी

5. नेहरू पार्कमधील कोणत्या आकाराची इमारत बघायला जाणार होते? (सोपे)

A) म्हातारीचा बूट

B) हत्ती

C) घर

D) झाड

6. गौरीला घराची कोणती भाजी-पोळी आवडत होती? (मध्यम)

A) आईच्या हातची

B) बाबांच्या हातची

C) दादाच्या हातची

D) स्वयंपाक्याच्या हातची

7. गौरीच्या आईच्या हातचे कोणते पदार्थ आवडत होते? (सोपे)

A) पुरणपोळी

B) गुळाचे घारगे

C) लाडू

D) शंकरपाळी

8. बाबा मळ्यातून काय आणणार होते? (सोपे)

A) आंबे

B) कैऱ्या

C) नारळ

D) पेरू

9. शिवांगीची आई कोठे गेली होती? (मध्यम)

A) माहेरी

B) देवाघरी (मरण पावणे)

C) सासरी

D) मावशीच्या घरी

10. 'जिवाची मुंबई करणे' या वाक्प्रचाराचा अर्थ काय? (सोपे)

A) मुंबईत राहणे

B) खूप अभ्यास करणे

C) मौज-मजा करणे, चैन करणे

D) कामाला जाणे

11. मुंबई दर्शनसाठी कोणती बस जाणार होती? (मध्यम)

A) लाल बस

B) निळी बस

C) मुंबई दर्शनची बस

D) खाजगी बस

12. गौरी आणि शिवांगीने कमला नेहरू पार्कमध्ये म्हातारीचा बूट कसा पाहिला? (सोपे)

A) डोळ्यांनी

B) स्पर्श करून हातांनी

C) ऐकून

D) चित्रात

13. शिवांगीला नववीत किती टक्के गुण मिळाले होते? (सोपे)

A) 80%

B) 90%

C) 95%

D) 85%

14. शिवांगीला मोठेपणी काय व्हायचं होतं? (सोपे)

A) डॉक्टर

B) इंजिनियर

C) गुप्तहेर

D) शिक्षिका

15. गौरीच्या आईने हौसेने कधी बांगड्या घेतल्या होत्या? (मध्यम)

A) दिवाळीला

B) वाढदिवसाला

C) दसऱ्याला

D) लग्नाच्या वाढदिवसाला

16. चौपाटीवर भेळीचे स्टॉल नव्हते पण कशाचे स्टॉल होते? (मध्यम)

A) पिझ्झा

B) चायनीज

C) भेलपूरी, पाणीपूरी

D) बर्गर

17. गौरीच्या आईच्या हाताला कोणी हिसडा दिला? (सोपे)

A) दादाने

B) बाबाने

C) एका माणसाने (चोराने)

D) गौरीने

18. चोर बांगड्या घेऊन पळाल्यावर गौरीची आई कशी रडू लागली? (सोपे)

A) हळू हळू

B) धायमोकलून

C) शांतपणे

D) हसत हसत

19. शहाळपाणीवाल्याने बाबांना काय सल्ला दिला? (मध्यम)

A) चोराला पकडण्याचा

B) पोलीस कंप्लेंट लिखवाओ

C) घरी जाण्याचा

D) शांत बसण्याचा

20. इन्स्पेक्टर राणे यांनी किती तासात काही चोरांना हजर केले? (मध्यम)

A) दोन

B) तीन

C) चार

D) पाच

 टीप - DSERT कडून प्रश्नसंच तयार करण्याचे कार्य सुरू आहे तत्पूर्वी सरावासाठी आम्ही खालील प्रश्नसंच दिलेला आहे..

---

II. रिकाम्या जागा भरा - 1 गुणाचे प्रश्न

21. शारीरिक व्यंग असले तरी मनुष्याकडे _____________ शक्ती असते. (सोपे)

22. गौरी आणि शिवांगी एकाच वर्गात आणि खोलीत अंधशाळेच्या _____________ राहत असत. (सोपे)

23. 'मे महिना कधी _____________ नये' असे गौरीला वाटत होते. (मध्यम)

24. गौरीच्या आईने शिवांगीचा हात _____________ घेतला. (सोपे)

25. 'अगं गप्पा काय मारत बसलात? बस _____________ जाईल!' असे आई म्हणाली. (मध्यम)

26. एका माणसाने गौरीच्या आईच्या हाताला जोराचा _____________ दिला. (सोपे)

27. हे इतक्या क्षणार्धात घडले की, कोणाला कळायच्या आत चोर _____________ पळालाही. (मध्यम)

28. 'जाने दो काका ! अभी पहले _____________ लिखवाओ!' शहाळपाणी विकणारा म्हणाला. (सोपे)

29. 'मुंबई दर्शन' _____________ राहिले, सहलीच्या बसमधील लोक हळहळत पुढे गेले. (मध्यम)

30. वारंवार चोऱ्या करणाऱ्या त्या त्या भागातील माणसांची पोलिसांना चांगलीच _____________ होती. (सोपे)

31. शिवांगीने चोराला त्याच्या पाठीला स्पर्श करून आणि _____________ च्या वासावरून ओळखले. (कठीण)

32. चोराच्या पाठीवर _____________ होते असे तिने सांगितले. (मध्यम)

---

III. योग्य जोड्या जुळवा - 1 गुणाचे प्रश्न

33.     अ                 ब

1. पळस्पे                  A. समुद्राजवळील मोकळी जागा

2. चौपाटी                 B. मरण पावणे

3. देवाघरी जाणे         C. शरीरावर आलेली चरबीची गाठ

4. शहाळे                 D. कोकणातील एक गाव

5. आवाळू                E. अतिशय गोड पाणी असलेला कोवळा नारळ

 

34.     अ                                     ब

1. जिवाची मुंबई करणे          A. दुःख करणे

2. धाय मोकलून रडणे         B. मुंबईच्या नेहरू पार्कमधील बुटाच्या आकाराची इमारत

3. हळहळणे                       C. मौज-मजा करणे

4. म्हातारीचा बूट                 D. खंबीर

5. आत्मसिद्ध                      E. मोठ्याने रडणे

 

35.     अ                                     ब

1. गुप्तहेर                 A. राहण्याची व्यवस्था असणारे ठिकाण

 

2. अंधशाळा             B. कणकेत गूळ घालून केलेली पोळी

 

3. वसतिगृह              C. अंध विद्यार्थ्यांना शिकविले जाते ती शाळा

 

4. घारगे                   D. आतील डोळे, मनाचे डोळे

 

5. अंतःचक्षु               E. जासूद, गुप्त बातमी काढणारा

---

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

36. गौरीला न्यायला कोण कोण येणार होते? (सोपे)

37. गौरी व इतर मंडळी 'जिवाची मुंबई' करायला कशाने गेले? (मध्यम)

38. शिवांगीने गौरीच्या आईला कोणत्या नावाने हाक मारली? (सोपे)

39. चोराने काय चोरले? (सोपे)

40. शहाळेपाणीवाल्याने कोणता सल्ला दिला? (सोपे)

41. शिवांगीने कोणत्या वासावरून चोर ओळखला? (मध्यम)

42. डॉ. विजया वाड यांची कन्या कोण आहे? (सोपे)

43. हा पाठ कोणत्या 'किशोर दिवाळी अंका'तून घेतला आहे? (मध्यम)

44. 'शारीरिक व्यंग असले तरी मनुष्याकडे वेगळीच शक्ती असते' हे या पाठातून काय समजते? (कठीण)

45. गौरीला वसतिगृहात कोणते जेवण आवडत नव्हते? (सोपे)

---

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा - 2 गुणांचे प्रश्न

46. गौरीला पळस्पेला काय काय खायला मिळणार होते? (मध्यम)

47. गौरी 'जिवाची मुंबई' कशी करणार होती? (मध्यम)

48. गौरीची आई धायमोकलून का रडू लागली? (सोपे)

49. आईला बांगड्या कोणी व केव्हा घेतल्या होत्या? (मध्यम)

50. गौरी आणि शिवांगीने मुंबई दर्शनमध्ये काय काय आणि कसे पाहिले? (कठीण)

51. शिवांगीने चोराला कशा पद्धतीने ओळखले? (कठीण)

52. राणेसाहेबांनी तपासणीची पूर्व तयारी कशी केली? (मध्यम)

53. इन्स्पेक्टर आणि इतर सर्वजण शिवांगीकडे कौतुकाने का बघत होते? (कठीण)

54. मोठेपणी गुप्तहेर बनण्याचे कोणते गुण शिवांगीच्या अंगी दिसून येतात? (कठीण)

55. शिवांगीच्या मते तिच्याजवळ किती डोळे होते आणि ते कोणते? (कठीण)

---

VI. व्याकरण

A. वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगून वाक्यात उपयोग करा - 1 गुणाचे प्रश्न

56. जिवाची मुंबई करणे. (सोपे)

57. धाय मोकलून रडणे. (मध्यम)

58. हळहळणे. (मध्यम)

59. देवा घरी जाणे. (सोपे)

60. कान खोलून ऐकणे. (कठीण)

B. विरुद्धार्थी शब्द लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

61. अंधार (सोपे)

62. सुरुवात (सोपे)

63. आवडते (सोपे)

64. जवळ (मध्यम)

65. स्वार्थी (कठीण)

C. समानार्थी शब्द लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

66. मस्त (सोपे)

67. हेर (मध्यम)

68. खबर (सोपे)

69. वसतिगृह (कठीण)

70. आनंद (सोपे)

D. नाम ओळखा - 1 गुणाचे प्रश्न

71. शिवांगी, गौरी, बस, चौपाटी (सोपे)

E. क्रियापद ओळखा - 1 गुणाचे प्रश्न

72. गौरी सांगत होती. (सोपे)

73. चोर पळाला. (सोपे)

74. ती उद्गारली. (मध्यम)

---

उत्तरसूची

---

I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)

1. B) डॉ. विजया वाड
2. B) वसतिगृहात
3. B) पळस्पे इथे
4. B) लाटांशी
5. A) म्हातारीचा बूट
6. A) आईच्या हातची
7. B) गुळाचे घारगे
8. B) कैऱ्या
9. B) देवाघरी (मरण पावणे)
10. C) मौज-मजा करणे, चैन करणे
11. C) मुंबई दर्शनची बस
12. B) स्पर्श करून हातांनी
13. B) 90%
14. C) गुप्तहेर
15. B) वाढदिवसाला
16. C) भेलपूरी, पाणीपूरी
17. C) एका माणसाने (चोराने)
18. B) धायमोकलून
19. B) पोलीस कंप्लेंट लिखवाओ
20. B) तीन

II. रिकाम्या जागा भरा

21. वेगळीच
22. वसतिगृहात
23. संपूच
24. हातात
25. निघून
26. हिसडा
27. बांगड्या घेऊन
28. पुलीस कंप्लेट
29. अर्धवट
30. माहिती
31. मोगरा अत्तर
32. आवाळू

III. योग्य जोड्या जुळवा

33.  
1. पळस्पे - D. कोकणातील एक गाव
2. चौपाटी - A. समुद्राजवळील मोकळी जागा
3. देवाघरी जाणे - B. मरण पावणे
4. शहाळे - E. अतिशय गोड पाणी असलेला कोवळा नारळ
5. आवाळू - C. शरीरावर आलेली चरबीची गाठ
34.  

1. जिवाची मुंबई करणे - C. मौज-मजा करणे
2. धay मोकलून रडणे - E. मोठ्याने रडणे
3. हळहळणे - A. दुःख करणे
4. म्हातारीचा बूट - B. मुंबईच्या नेहरू पार्कमधील बुटाच्या आकाराची इमारत
5. आत्मसिद्ध - D. खंबीर

35.  

1. गुप्तहेर - E. जासूद, गुप्त बातमी काढणारा
2. अंधशाळा - C. अंध विद्यार्थ्यांना शिकविले जाते ती शाळा
3. वसतिगृह - A. राहण्याची व्यवस्था असणारे ठिकाण
4. घारगे - B. कणकेत गूळ घालून केलेली पोळी
5. अंतःचक्षु - D. आतील डोळे, मनाचे डोळे

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा

36. गौरीला न्यायला तिचे दादा, आई आणि बाबा तिघेही येणार होते.
37. गौरी व इतर मंडळी 'जिवाची मुंबई' करायला मुंबई दर्शनच्या बसने गेले.
38. शिवांगीने गौरीच्या आईला 'काकू' या नावाने हाक मारली.
39. चोराने गौरीच्या आईच्या सोन्याच्या बांगड्या चोरल्या.

40.  शहाळपाणीवाल्याने 'पोलीस कंप्लेंट लिखवाओ' असा सल्ला दिला.

41.   शिवांगीने चोराला मोगऱ्याच्या अत्तराच्या वासावरून ओळखले.

42.  डॉ. विजया वाड यांची कन्या अभिनेत्री निशिगंधा वाड आहे.

43.  हा पाठ 'किशोर दिवाळी अंक-2010' मधून घेतला आहे.

44.  शारीरिक व्यंग असले तरी इतर इंद्रियांची क्षमता वाढते आणि मनुष्य त्या शक्तीचा उपयोग करू शकतो, हे या पाठातून समजते.

45.  गौरीला अंधशाळेतील आमटी, भाजी सगळ्याची एकच चव असल्यामुळे इथले जेवण आवडत नव्हते.

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा

46.  गौरीला पळस्पेला घरची भाजी-पोळी, आईच्या हातचे गुळाचे घारगे, बाबांनी मळ्यातून आणलेल्या कैऱ्या आणि दादाने दिलेला बर्फाचा गोळा खायला मिळणार होते.

47.  गौरी पळस्पे इथे जाऊन चौपाटीवर लाटांशी खेळणार, नेहरू पार्कमधील म्हातारीचा बूट बघणार आणि घरी महिनाभर घरचे पदार्थ खाऊन मौज-मजा करून 'जिवाची मुंबई' करणार होती.

48.  गौरीची आई धायमोकलून रडू लागली, कारण एका चोराने तिच्या हौसेने घेतलेल्या सोन्याच्या बांगड्या क्षणात हिसकावून पळवून नेल्या होत्या आणि या धक्क्यामुळे तिला हुंदका फुटला.

49. आईला बांगड्या तिच्या नवऱ्याने (गौरीच्या बाबांनी) हौसेने तिच्या वाढदिवसाला, तीस एप्रिलला घेतल्या होत्या.
50. गौरी आणि शिवांगीने मुंबई दर्शनमध्ये कमला नेहरू पार्कमधील म्हातारीचा बूट आपल्या हातांनी स्पर्श करून पाहिला. नंतर ते चौपाटीवर थांबले आणि तिथे त्यांनी भेलपूरी, पाणीपूरी खाल्ली आणि शहाळपाणी घेतले.
51. शिवांगीने चोराला त्याच्या पाठीला स्पर्श करून ओळखले. तिने सांगितले की त्याला मोगरा सेंटचा वास येत होता आणि त्याच्या पाठीवर एक आवाळू (चरबीची गाठ) होते, ज्यामुळे तिने त्याला निश्चित ओळखले.
52. राणेसाहेबांनी तपासणीची पूर्व तयारी म्हणून वारंवार चोऱ्या करणाऱ्या त्या भागातील काही संशयित लोकांना तीन तासात पोलीस ठाण्यात हजर केले. त्यांनी शिवांगीला चोरांना ओळखण्यासाठी आत बोलावले.
53. इन्स्पेक्टर आणि इतर सर्वजण शिवांगीकडे कौतुकाने बघत होते, कारण ती पाहू शकत नसतानाही तिने तिच्या तीक्ष्ण वास घेण्याच्या आणि स्पर्श करण्याच्या शक्तीने चोराला अचूक ओळखले होते. तिच्या या दिव्य दृष्टीने ते सर्व प्रभावित झाले होते.
54. मोठेपणी गुप्तहेर बनण्याचे गुण शिवांगीच्या अंगी दिसून येतात, कारण तिच्याकडे तीक्ष्ण निरीक्षण शक्ती (स्पर्श आणि वासाच्या माध्यमातून), उत्तम स्मरणशक्ती (आवाळूचे ठिकाण आठवणे) आणि प्रसंगावधान (चोराने हिसडा दिल्यावर लगेच पकडण्याचा प्रयत्न करणे) होते. हे गुण गुप्तहेरासाठी आवश्यक असतात.
55. शिवांगीच्या मते तिच्याजवळ अकरा डोळे होते. तिचे दोन हातांची दहा बोटे म्हणजे दहा डोळे आणि एक अंतःचक्षु (मनाचे डोळे) असे एकूण अकरा डोळे तिच्याजवळ होते.

VI. व्याकरण

A. वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगून वाक्यात उपयोग करा

56.  जिवाची मुंबई करणे: मौज-मजा करणे, चैन करणे.

वाक्य: सुट्टीत आम्ही मामाच्या गावी जाऊन जिवाची मुंबई केली.

57.  धाय मोकलून रडणे: मोठ्याने रडणे.

वाक्य: आईच्या बांगड्या चोरीला गेल्यावर गौरीची आई धाय मोकलून रडू लागली.

58.  हळहळणे: दुःख करणे/वाईट वाटणे.

वाक्य: अपघात झाल्याचे ऐकून सर्वजण हळहळले.

59.  देवा घरी जाणे: मरण पावणे.

वाक्य: काही वर्षांपूर्वी माझी आजी देवा घरी गेली.

60.  कान खोलून ऐकणे: लक्षपूर्वक ऐकणे.

वाक्य: शिक्षकांनी सांगितलेली माहिती कान खोलून ऐकावी.

B. विरुद्धार्थी शब्द लिहा

61.   प्रकाश

62.  शेवट

63.  नावडते

64.  दूर

65.  परोपकारी/निःस्वार्थी

C. समानार्थी शब्द लिहा

66.  छान

67.  जासूद

68.  बातमी/वार्ता

69.  छात्रालय

70. हर्ष

D. नाम ओळखा

71. शिवांगी (विशेष नाम), गौरी (विशेष नाम), बस (सामान्य नाम), चौपाटी (सामान्य नाम)

E. क्रियापद ओळखा

72. सांगत होती
73. पळाला
74. उद्गारली