टीप - DSERT कडून प्रश्नसंच तयार करण्याचे कार्य सुरू आहे तत्पूर्वी सरावासाठी आम्ही खालील प्रश्नसंच दिलेला आहे.. 

CLASS - 5

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - MAAY MARATHI

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

QUESTION BANK OF  LESSON BASED ASSESSMENT

फक्त सरावासाठी 

पाठ आधारित मूल्यमापन प्रश्नावली 

(सर्व प्रश्नांची नमुना उत्तरे शेवटी देण्यात आलेली आहेत)


इयत्ता 5वी: पाठ आधारित मूल्यमापन -3. कडुनिंब


I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) - 1 गुणाचे प्रश्न

1. कडुनिंबाला काहीजण 'निंब' किंवा दुसरे काय म्हणतात? (सोपे)

A) आंबा

B) लिमडा

C) चिंच

D) वड

2. कडुनिंबाचे झाड मूळचे कोणत्या देशातील आहे? (सोपे)

A) श्रीलंका

B) मलेशिया

C) भारत

D) चीन

3. कडुनिंबाचे झाड कोणत्या प्रकारच्या वातावरणात चांगले वाढू शकते? (मध्यम)

A) फक्त थंड प्रदेशात

B) फक्त उष्ण प्रदेशात

C) कोणत्याही प्रकारच्या वातावरणात

D) फक्त जास्त पावसाच्या प्रदेशात

4. कडुनिंबाचे झाड कोणत्या वृक्षांच्या जातीत मोडते? (सोपे)

A) पानगळीचे

B) सदाहरित

C) काटेरी

D) झुडूप

5. कडुनिंबाचे झाड साधारण किती फूट उंच वाढते? (सोपे)

A) 10 ते 15 फूट

B) 15 ते 20 फूट

C) 20 ते 25 फूट

D) 25 ते 30 फूट

6. कडुनिंबाच्या झाडाची साल कोणत्या रंगाची असते? (सोपे)

A) हिरवी

B) तपकिरी

C) उदी

D) पांढरी

7. कमी पावसाच्या प्रदेशात कडुनिंबाच्या झाडाची पाने एकदा कधी गळून पडतात? (मध्यम)

A) पावसाळ्यात

B) हिवाळ्यात

C) उन्हाळ्यात

D) कधीच नाही

8. कडुनिंबाची नवीन पाने कोणत्या रंगाची असतात? (मध्यम)

A) हिरवी

B) पिवळी

C) किंचित लालसर, तांबडी

D) निळी

9. कडुनिंबाची पाने इतर झाडांपेक्षा जास्त प्रमाणात कोणता वायू घेतात? (मध्यम)

A) प्राणवायू (ऑक्सिजन)

B) नायट्रोजन

C) कार्बनडाय ऑक्साईड

D) हायड्रोजन

10. कडुनिंबाची झाडे बागांमध्ये व घराच्या आसपास मोठ्या प्रमाणात का लावतात? (कठीण)

A) ती सुंदर दिसतात म्हणून

B) ती लवकर वाढतात म्हणून

C) त्यांच्यामुळे शुद्ध हवेचा पुरवठा जास्त होतो म्हणून

D) त्यांच्यावर फुले येतात म्हणून

11. कडुनिंबाच्या पानांच्या कडा कशा असतात? (सोपे)

A) सरळ

B) गुळगुळीत

C) नागमोडी

D) गोल

12. कडुनिंबाची फुले कशी असतात? (मध्यम)

A) मोठी व रंगीबेरंगी

B) अगदी छोटी असून चांदण्यांच्या आकाराची

C) लाल रंगाची

D) पानांवर दिसणारी

13. कडुनिंबाच्या फुलांचा रंग कोणता असतो? (सोपे)

A) निळा

B) गुलाबी

C) फिकट पिवळा

D) पांढरा

14. कडुनिंबाच्या फुलांकडे कीटक का आकर्षिले जातात? (मध्यम)

A) त्यांच्या रंगांमुळे

B) त्यांच्या गोड सुवासामुळे

C) त्यांच्या मोठ्या आकारामुळे

D) त्या पानाखाली लपलेल्या असतात म्हणून

15. कडुनिंबाच्या फळांना काय म्हणतात? (सोपे)

A) आंबे

B) निंबोण्या

C) बोरं

D) लिंबं

16. निंबोण्या पिकल्या की कोणत्या रंगाच्या होतात? (सोपे)

A) हिरव्या

B) लाल

C) पिवळ्या

D) काळ्या

17. निंबोण्यांमधील गोड रस कोणाला आवडतो? (मध्यम)

A) माणूस

B) मांजर

C) पक्षी आणि गांधील माशी

D) कुत्रा

18. कडुनिंबाच्या बियांपासून काय तयार करतात? (सोपे)

A) सरबत

B) तेल

C) पावडर

D) साबण

19. कडुनिंबाच्या लाकडाचा उपयोग कशासाठी केला जातो? (मध्यम)

A) फर्निचर बनवण्यासाठी

B) होड्या तयार करण्यासाठी

C) घर बांधण्यासाठी

D) खेळणी बनवण्यासाठी

20. कडुनिंबाच्या लहान काड्यांचा उपयोग कशासाठी केला जातो? (सोपे)

A) दात घासण्यासाठी

B) कान साफ करण्यासाठी

C) केस विंचरण्यासाठी

D) खेळण्यासाठी


II. रिकाम्या जागा भरा - 1 गुणाचे प्रश्न

21. कडुनिंबाला कांहीजण 'निंब' किंवा ____________ असे म्हणतात. (सोपे)

22. हे झाड ____________ वृक्षांच्या जातीत मोडते. (सोपे)

23. कमी पावसाच्या प्रदेशात मात्र ह्या झाडाची पाने वर्षातून एकदा ____________ पडतात. (मध्यम)

24. नवीन पाने किंचित ____________, तांबडी असतात. (मध्यम)

25. ह्या झाडांची पाने इतर झाडांपेक्षा जास्त प्रमाणात ____________ वायू भराभर घेतात. (सोपे)

26. कडुनिंबाच्या फुलांचा रंग ____________ असतो. (सोपे)

27. त्यांची फळे छोटी, ____________ आकाराची असतात. (मध्यम)

28. निंबोण्या प्रथम हिरव्या असून तोडल्या असता, ____________ दुधासारखा रस त्यातून बाहेर येतो. (कठीण)

29. कडुनिंबाच्या बियांपासून फारच उपयुक्त असे कडुनिंबाचे ____________ तयार करतात. (सोपे)

30. साधारणतः खेडेगावाकडील लोक कडुनिंबाचा ____________ उपयोग करतात. (मध्यम)


III. योग्य जोड्या जुळवा - 1 गुणाचे प्रश्न

31. अ गट                                 ब गट

1. कडुनिंबाचा वृक्ष              A. दात घासण्यासाठी उपयोग करतात

2. कडुनिंबाची पाने            B. उदी रंगाची असते

3. कडुनिंबाची फुले           C. छोटी, चांदण्याच्या आकाराची असतात

4. कडुनिंबाच्या काड्या       D. साधारण 20 ते 25 फूट उंच वाढतो

5. कडुनिंबाची साल           E. हिरवी व रसरशीत असतात

32. अ गट               ब गट

1. सदाहरित     A. गळू, मोठा फोड

2. दुतर्फा        B. दोन्ही बाजूंनी

3. उबाळू         C. सतत हिरवेगार

4. जोमाने       D. जोराने, वेगाने

5. पालवी       E. अंकुर, कोवळी पाने


IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

33. कडुनिंबाचे झाड कोठे कोठे आढळते? (सोपे)

34. सदाहरित वृक्ष म्हणजे काय? (मध्यम)

35. कडुनिंबाची झाडे कोणता वायू घेतात आणि कोणता वायू बाहेर सोडतात? (मध्यम)

36. कीटक कडुनिंबाच्या झाडाकडे का आकर्षिले जातात? (सोपे)

37. कडुनिंबाची फुले कशी असतात? (मध्यम)

38. कडुनिंबाच्या तेलाचा उपयोग कशासाठी केला जातो? (सोपे)

39. कडुनिंबाच्या लाकडाला कीटक पोखरत का नाहीत? (कठीण)

40. उत्तर भारतात कडुनिंबाची झाडे कशासाठी लावतात? (मध्यम)


V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा - 2 गुणांचे प्रश्न

41. कडुनिंबाचे झाड बागेत का लावतात? (मध्यम)

42. कडुनिंबाच्या बियांपासून काय तयार करतात आणि त्याचा कशासाठी उपयोग होतो? (सोपे)

43. कडुनिंबाच्या लाकडाचा उपयोग कशासाठी केला जातो आणि त्याचे वैशिष्ट्य काय आहे? (मध्यम)

44. कडुनिंबाच्या फळांचे (निंबोण्यांचे) वर्णन करा. (मध्यम)


VI. 3-4 वाक्यात उत्तरे लिहा - 3 गुणांचे प्रश्न

45. कडुनिंबाचे झाड पर्यावरणासाठी कसे उपयुक्त आहे हे सविस्तर सांगा. (कठीण)

46. कडुनिंबाच्या झाडाचे विविध भाग मानवासाठी कसे उपयोगी आहेत, हे पाठाच्या आधारे स्पष्ट करा. (कठीण)


VII. व्याकरण

A. रिकाम्या जागा भरा (पाठाच्या आधारे) - 1 गुणाचे प्रश्न

47. कडुनिंबाचे झाड खूप ____________ आहे.

48. पानांच्या कडा ____________ असतात.

B. खालील शब्दांचा वाक्यात उपयोग करा - 1 गुणाचे प्रश्न

49. सदाहरित:

50. रसरशीत:

51. चमकदार:

52. नागमोडी:

53. दुतर्फा:

54. औषधोपयोगी:

C. उलट अर्थाचे शब्द लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

55. शुद्ध × ____________

56. फिकट × ____________

57. आकर्षण × ____________

58. वाढणे × ____________


VIII. व्याकरण (शब्द आणि शब्दांच्या जाती)

60. 'बोलणे कसे बनते?' (सोपे)

A) विचारांपासून

B) अक्षरांपासून

C) शब्दांपासून

D) वाक्यांपासून

61. 'शब्द' म्हणजे काय? (मध्यम)

A) अक्षरांचा समूह

B) फक्त एक अक्षर

C) ज्या एक किंवा अनेक अक्षरांच्या समूहापासून अर्थबोध होतो

D) आवाजांचा समूह

62. शब्दांच्या एकूण किती जाती आहेत? (सोपे)

A) 6

B) 7

C) 8

D) 9

63. विकारी शब्द म्हणजे काय? (मध्यम)

A) ज्या शब्दांचा वाक्यात उपयोग करताना त्यांच्या मूळ स्वरूपात बदल होतो.

B) ज्या शब्दांचा वाक्यात उपयोग करताना त्यांच्या मूळ स्वरूपात बदल होत नाही.

C) जे शब्द क्रियापदाबद्दल माहिती देतात.

D) जे शब्द नाम किंवा सर्वनामाला जोडून येतात.

64. अविकारी शब्दांना दुसरे काय म्हणतात? (सोपे)

A) क्रियापद

B) नाम

C) अव्यय

D) विशेषण

65. खालीलपैकी कोणते शब्द विकारी शब्दांचे प्रकार आहेत? (मध्यम)

A) क्रियाविशेषण, शब्दयोगी अव्यय

B) नाम, सर्वनाम, विशेषण, क्रियापद

C) उभयान्वयी अव्यय, केवलप्रयोगी अव्यय

D) केवळ नाम

66. 'आईने लाडू दिला.' या वाक्यात 'आई' या मूळ शब्दाचा 'आईने' असा बदल का झाला आहे? (कठीण)

A) कारण तो अविकारी शब्द आहे.

B) कारण तो विकारी शब्द आहे आणि वाक्यात बदल करतो.

C) कारण तो क्रियापद आहे.

D) कारण तो विशेषण आहे.

67. खालील वाक्यांतील नामे ओळखून लिहा. (सोपे)

1. चांगले दोन अडीच तास खपल्यावर त्यांचे भारे तयार झाले.

2. ही गुलाबाची फुलं तुम्ही सगळ्या बायका केसात माळून घ्या आणि उरलेली तुमच्या देवालाही वहा.

3. सुधीर हा धाडसी मुलगा आहे.

68. खालील नामांचा वाक्यात उपयोग करा. (मध्यम)

* वाडा:

* नदी:

* रान:

* खेळाडू:

* धरती:

* कोकरू:

* कौशल्य:

69. 'नाम' म्हणजे काय? (सोपे)

A) फक्त डोळ्यांनी दिसणारी वस्तू.

B) फक्त काल्पनिक वस्तू.

C) प्रत्यक्ष दिसणाऱ्या किंवा कल्पनेने जाणलेल्या कोणत्याही वस्तूला किंवा तिच्या गुणधर्माला दिले जाणारे नाव.

D) क्रिया दर्शवणारा शब्द.

70. खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दांचे प्रकार ओळखा (नाम आहे की नाही). (मध्यम)

1. सुनील हा खूप हुशार मुलगा आहे.

2. हिमालय हा जगातील सर्वात उंच पर्वत आहे.

3. मलप्रभा ही नदी खानापूरजवळून वाहते.

4. बंगालमध्ये भरपूर तांदूळ पिकतो.

5. अजयला पोपट व कुत्रा पाळायला आवडतात.

6. माणसाच्या अंगी नम्रता व सचोटी असावी.

 


 


उत्तरसूची


I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)

1.    B) लिमडा

2.   C) भारत

3.   C) कोणत्याही प्रकारच्या वातावरणात

4.   B) सदाहरित

5.   C) 20 ते 25 फूट

6.   C) उदी

7.   B) हिवाळ्यात

8.   C) किंचित लालसर, तांबडी

9.   C) कार्बनडाय ऑक्साईड

10. C) त्यांच्यामुळे शुद्ध हवेचा पुरवठा जास्त होतो म्हणून

11.  C) नागमोडी

12. B) अगदी छोटी असून चांदण्यांच्या आकाराची

13. C) फिकट पिवळा

14. B) त्यांच्या गोड सुवासामुळे

15. B) निंबोण्या

16. C) पिवळ्या

17. C) पक्षी आणि गांधील माशी

18. B) तेल

19. B) होड्या तयार करण्यासाठी

20.  A) दात घासण्यासाठी

II. रिकाम्या जागा भरा

21. लिमडा

22.  सदाहरित

23.  गळून

24.  लालसर

25.  कार्बनडाय ऑक्साईड

26.  फिकट पिवळा

27.   लांबट

28.  चिकट

29.  तेल

30.  जास्त

III. योग्य जोड्या जुळवा

31.  

1.    कडुनिंबाचा वृक्ष - D. साधारण 20 ते 25 फूट उंच वाढतो

2.   कडुनिंबाची पाने - E. हिरवी व रसरशीत असतात

3.   कडुनिंबाची फुले - C. छोटी, चांदण्याच्या आकाराची असतात

4.   कडुनिंबाच्या काड्या - A. दात घासण्यासाठी उपयोग करतात

5.   कडुनिंबाची साल - B. उदी रंगाची असते

32.   

1.    सदाहरित - C. सतत हिरवेगार

2.   दुतर्फा - B. दोन्ही बाजूंनी

3.   उबाळू - A. गळू, मोठा फोड

4.   जोमाने - D. जोराने, वेगाने

5.   पालवी - E. अंकुर, कोवळी पाने

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा

33.  कडुनिंबाचे झाड मूळचे भारतातले असून, ते आता श्रीलंका आणि मलेशिया येथेही मोठ्या प्रमाणावर आढळते.

34.  सदाहरित वृक्ष म्हणजे जे झाड वर्षभर सतत हिरवेगार असते आणि ज्याची पाने एकाच वेळी गळून पडत नाहीत.

35.  कडुनिंबाची झाडे जास्त प्रमाणात कार्बनडाय ऑक्साईड वायू घेतात आणि जास्त प्रमाणात प्राणवायू बाहेर सोडतात.

36.  कडुनिंबाच्या फुलांच्या गोड सुवासामुळे कीटक (उदा. गांधील माशी) त्याकडे आकर्षिले जातात.

37.   कडुनिंबाची फुले अगदी छोटी असून ती चांदण्यांच्या आकाराची असतात. त्यांचा रंग फिकट पिवळा असतो.

38.  कडुनिंबाच्या तेलाचा उपयोग कातडीच्या रोगांमध्ये केला जातो.

39.  कडुनिंबाचे लाकूड जड असते आणि त्यापासून कीटक दूर राहतात, त्यामुळे हे लाकूड पोखरले जात नाही.

40.  उत्तर भारतात कडुनिंबाची झाडे रस्त्याच्या दुतर्फा सावलीसाठी मोठ्या प्रमाणावर लावतात.

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा

41. कडुनिंबाचे झाड बागेत आणि घराच्या आसपास मोठ्या प्रमाणात लावतात, कारण ते जास्त प्रमाणात कार्बनडाय ऑक्साईड वायू घेतात आणि जास्त प्रमाणात प्राणवायू बाहेर सोडतात. यामुळे आजूबाजूला शुद्ध हवेचा पुरवठा जास्त होतो.

42.  कडुनिंबाच्या बियांपासून फारच उपयुक्त असे कडुनिंबाचे तेल तयार करतात. त्याचा उपयोग प्रामुख्याने कातडीच्या (त्वचेच्या) रोगांमध्ये केला जातो.

43.  कडुनिंबाचे लाकूड जड असते आणि त्यापासून कीटक दूर राहतात, त्यामुळे ते लवकर पोखरले जात नाही. या गुणधर्मामुळे त्याचा उपयोग विशेषतः होड्या तयार करण्यासाठी केला जातो, ज्यामुळे होड्यांना कीड लागत नाही.

44.  कडुनिंबाची फळे छोटी आणि लांबट आकाराची असतात. त्यांना 'निंबोण्या' असे म्हणतात. प्रथम त्या हिरव्या असतात आणि तोडल्यावर चिकट दुधासारखा रस बाहेर येतो. पिकल्यावर त्या पिवळ्या होतात आणि त्यातील गोड रस पक्षी व गांधील माशी यांसारख्या कीटकांना आवडतो.

VI. 3-4 वाक्यात उत्तरे लिहा

45.  कडुनिंबाचे झाड पर्यावरणासाठी अत्यंत उपयुक्त आहे. इतर झाडांपेक्षा ते जास्त प्रमाणात कार्बनडाय ऑक्साईड वायू भराभर घेते आणि जास्त प्रमाणात प्राणवायू (ऑक्सिजन) बाहेर सोडते. यामुळे हवेची शुद्धता वाढते, म्हणूनच ते बागांमध्ये आणि घराच्या आसपास मोठ्या प्रमाणात लावतात. कमी पावसाच्या प्रदेशातही ते चांगले वाढते आणि वर्षभर नवीन पालवी देत राहते. त्याचे औषधी गुणधर्म आणि शुद्ध हवा देण्याची क्षमता यांमुळे ते पर्यावरणाचा समतोल राखण्यास मदत करते.

46.  कडुनिंबाच्या झाडाचे विविध भाग मानवासाठी खूप उपयोगी आहेत. त्याच्या बियांपासून तयार केलेले तेल त्वचेच्या रोगांवर उपयुक्त आहे. त्याच्या लहान काड्यांचा उपयोग दात घासण्यासाठी आणि दंतमंजनामध्ये करतात, ज्यामुळे दात स्वच्छ राहतात. पानांचा उपयोग गळू किंवा मोठ्या फोडांवर बांधण्यासाठी करतात. झाडाचे लाकूड जड असल्यामुळे ते लवकर खराब होत नाही आणि कीटक दूर राहतात, त्यामुळे ते होड्यांसारख्या वस्तूंसाठी वापरले जाते. उत्तर भारतात तर या झाडाच्या मजबूत फांद्यांना दोर बांधून झोके घेतात. थोडक्यात, कडुनिंब हे एक बहुउपयोगी आणि औषधोपयोगी झाड आहे.

VII. व्याकरण

A. रिकाम्या जागा भरा (पाठाच्या आधारे)

47.  कडुनिंबाचे झाड खूप औषधोपयोगी आहे.

48.  पानांच्या कडा नागमोडी असतात.

B. खालील शब्दांचा वाक्यात उपयोग करा

49.  सदाहरित: आंबा हे सदाहरित वृक्ष आहे.

50.  रसरशीत: सकाळी तोडलेली पाने अजूनही रसरशीत होती.

51. चमकदार: नवीन पानांचा रंग चमकदार होता.

52.  नागमोडी: सह्याद्रीतील रस्ता नागमोडी वळणाचा आहे.

53.  दुतर्फा: गावाच्या रस्त्याच्या दुतर्फा खूप झाडे होती.

54.  औषधोपयोगी: तुळस ही एक औषधोपयोगी वनस्पती आहे.

C. उलट अर्थाचे शब्द लिहा

55.  शुद्ध × अशुद्ध

56.  फिकट × गडद

57.  आकर्षण × अनाकर्षण / प्रतिकर्षण

58.  वाढणे × घटणे / कमी होणे

VIII. व्याकरण (शब्द आणि शब्दांच्या जाती)

60.  C) शब्दांपासून

61. C) ज्या एक किंवा अनेक अक्षरांच्या समूहापासून अर्थबोध होतो

62.  C) 8

63.  A) ज्या शब्दांचा वाक्यात उपयोग करताना त्यांच्या मूळ स्वरूपात बदल होतो.

64.  C) अव्यय

65.  B) नाम, सर्वनाम, विशेषण, क्रियापद

66.  B) कारण तो विकारी शब्द आहे आणि वाक्यात बदल करतो.

67.  खालील वाक्यांतील नामे ओळखून लिहा.

1.    भारे

2.   गुलाबाची, फुलं, बायका, देवाला

3.   सुधीर, मुलगा

68.  खालील नामांचा वाक्यात उपयोग करा.

o   वाडा: आमच्या गावात एक जुना वाडा आहे.

o   नदी: गंगा ही भारताची पवित्र नदी आहे.

o   रान: सशाचे घर रानात होते.

o   खेळाडू: सचिन तेंडुलकर एक महान खेळाडू आहे.

o   धरती: आपण धरतीला आई मानतो.

o   कोकरू: मेंढीचे पिल्लू कोकरू असते.

o   कौशल्य: चित्रकला हे तिचे विशेष कौशल्य आहे.

69.  C) प्रत्यक्ष दिसणाऱ्या किंवा कल्पनेने जाणलेल्या कोणत्याही वस्तूला किंवा तिच्या गुणधर्माला दिले जाणारे नाव.

70.  खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दांचे प्रकार ओळखा (नाम आहे की नाही).

1.    सुनील (नाम - मुलाचे नाव), मुलगा (नाम - सामान्य नाम)

2.   हिमालय (नाम - पर्वताचे नाव), पर्वत (नाम - सामान्य नाम)

3.   मलप्रभा (नाम - नदीचे नाव), नदी (नाम - सामान्य नाम), खानापूरजवळून (नाम - गावाचे नाव)

4.   बंगालमध्ये (नाम - ठिकाणाचे नाव), तांदूळ (नाम - धान्याचे नाव)

5.   अजयला (नाम - मुलाचे नाव), पोपट (नाम - पक्ष्याचे नाव), कुत्रा (नाम - प्राण्याचे नाव)

6.   माणसाच्या (नाम - सामान्य नाम), नम्रता (नाम - गुणाचे नाव), सचोटी (नाम - गुणाचे नाव)

 


Post a Comment

थोडे नवीन जरा जुने