CLASS - 7
MEDIUM - MARATHI
SUBJECT - Social Science
SYLLABUS - KARNATAKA STATE
MODEL ANSWERS OF LESSON BASED ASSESSMENT
पाठ १०: केंद्र सरकार
पाठ १०: केंद्र सरकार
I. दिलेल्या पर्यायांमधून योग्य उत्तर निवडा:
1. B) २८
2. D) ८
3. C) ५५२
4. D) २५०
5. C) राष्ट्रपती
6. A) पंतप्रधान
II. योग्य शब्दाने रिकाम्या जागा भरा:
7. कायदेमंडळ
8. कार्यकारी
मंडळ
9. न्यायमंडळ
10. २५
वर्षे
11. १२
12. ३०
वर्षे
13. लोकसभेत
14. राष्ट्रपतीभवन
15. ५
वर्षे
III. पहिल्या दोन शब्दांमधील संबंध ओळखा आणि तिसऱ्या शब्दासाठी संबंधित शब्द
लिहा:
16. राज्यसभा
17. सहा
वर्षे
18. तीस
वर्षे
IV. प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे द्या:
19. संसद.
भारताची सर्वोच्च वैधानिक संस्था.
20. घटक
असे आहेत:
1. राष्ट्रपती
2. लोकसभा (लोकांचे सभागृह)
3. राज्यसभा (राज्यांची परिषद)
21. दोन
सभागृहे अशी आहेत:
1.
लोकसभा (लोकांचे
सभागृह)
2.
राज्यसभा (राज्यांची
परिषद)
22. पात्र
मतदार हे: १८ वर्षे पूर्ण केलेले नागरिक.
23. लोकसभेचे
सदस्य (लोकांचे सभागृह सदस्य.)
24. सर्व
राज्य विधानसभांचे सदस्य.(राज्यांचे निवडलेले प्रतिनिधी)
25. खासदार
(MP). (संसदेतील लोकांचा प्रतिनिधी)
26. राष्ट्रपती,
पंतप्रधान आणि मंत्री परिषद. (सरकारची
कार्यकारी शाखा)
27. ३५
वर्षे. (लोकसभा सदस्य होण्यासाठी
आवश्यक किमान वय.
28. लोकसभा
आणि राज्यसभा. (संसदेची दोन सभागृहे)
29. राष्ट्रपती. (राज्याचे प्रमुख)
30. केंद्रीय
संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे सदस्य. लोकसभा
आणि राज्यसभेचे सदस्य)
31. पंतप्रधान. (सरकारचे प्रमुख)
32. लोकसभेतील
बहुमताच्या पक्षाच्या नेत्याची राष्ट्रपती पंतप्रधान म्हणून नियुक्ती करतात.
33. लोकसभा. (लोकांचे सभागृह)
34. लोकसभा
सरकारला हटवू शकते. (अविश्वास प्रस्ताव पारित करून आणि बहुमत सिद्ध करून)
V. खालील
प्रश्नांची प्रत्येकी दोन ते तीन वाक्यात उत्तरे द्या:
35. लोकसभेच्या
अध्यक्षांचे अधिकार आणि कर्तव्ये:
·
सभागृहात
चर्चेसाठी अजेंडा ठरवणे.
·
सभागृहात
शिस्त, शांतता आणि सभ्यता राखणे.
·
चर्चा योग्य
प्रकारे आयोजित करणे.
·
योग्य
निर्णय घेणे.
36. निवडणूक
मंडळाची रचना:
संसदेच्या
दोन्ही सभागृहांचे निवडलेले सदस्य आणि राज्य विधानसभांचे निवडलेले सदस्य.
37. संसदीय
प्रणाली:
पंतप्रधानाच्या
नेतृत्वाखालील मंत्री परिषद लोकसभेला जबाबदार असते आणि ही संसदीय शासनप्रणालीची एक
विशेषता आहे.
VI. खालील
प्रश्नांची प्रत्येकी तीन ते चार वाक्यात उत्तरे द्या:
38. विरोधी
पक्षनेत्याची भूमिका आणि कार्ये:
·
सत्ताधारी
सरकारने केलेल्या चुकांवर प्रकाश टाकणे.
·
सरकारच्या
धोरणांची आणि नियमांची छाननी करणे.
·
सरकार, मंत्रिमंडळ आणि अधिकाऱ्यांना सतर्क करणे.
39. मंत्री
परिषदेची स्थापना:
लोकसभेतील
बहुमताच्या पक्षाच्या नेत्याची राष्ट्रपती पंतप्रधान म्हणून नियुक्ती करतात.
त्यानंतर पंतप्रधानांच्या शिफारशीनुसार मंत्री परिषद तयार होते, ज्यात राष्ट्रपती इतर मंत्र्यांची नियुक्ती
करतात.
VII. खालील
प्रश्नांची प्रत्येकी पाच ते सहा वाक्यात उत्तरे द्या:
40. लोकसभा
सदस्यांसाठी पात्रता:
·
भारताचा
नागरिक असावा.
·
किमान २५
वर्षांचा असावा.
·
कोणतेही
सरकारी पद धारण करू नये.
·
सुदृढ मनाचा
असावा.
·
न्यायालयाने
दोषी ठरवलेले किंवा कारावासाची शिक्षा झालेली नसावी.
·
दिवाळखोर
किंवा कर्जबाजारी नसावा.
·
संसदेने
विहित केलेल्या इतर पात्रता पूर्ण कराव्यात.
41. संसदेचे
अधिकार आणि कार्ये:
·
वैधानिक
शक्ती: कायदे बनवणे.
·
वित्तीय
शक्ती: अर्थसंकल्प मंजूर करणे.
·
कार्यकारी
शक्ती: प्रशासनावर देखरेख ठेवणे.
·
घटनादुरुस्तीची
शक्ती: संविधानात सुधारणा करणे.
42. भारताच्या
राष्ट्रपतींचे अधिकार:
·
पंतप्रधान
आणि इतर मंत्र्यांची नियुक्ती करणे.
·
विधेयकांवर
स्वाक्षरी करून त्यांना कायदा बनवणे.
·
तीन संरक्षण
दलांचे सर्वोच्च कमांडर.
·
सर्वोच्च
न्यायालय आणि उच्च न्यायालयांमध्ये न्यायाधीशांची नियुक्ती करणे.
·
दोषी
व्यक्तींना माफी देणे आणि शिक्षा कमी करणे.
43. पंतप्रधानांचे
महत्त्व:
·
लोकसभेचे
नेते.
·
पोर्टफोलिओ
वाटप करण्याचा अधिकार आहे.
·
सरकारचे
प्रमुख.
·
मंत्रिमंडळाची
पुनर्रचना करू शकतात.
·
मंत्र्यांच्या
नियुक्ती आणि बडतर्फीची शिफारस राष्ट्रपतींना करतात.
·
महत्त्वाच्या
निर्णयांवर राष्ट्रपतींना सल्ला देतात.
टिप्पणी पोस्ट करा