कर्नाटक शासन
संचालक, पी.एम. पोषण शक्ती निर्माण आयुक्त कार्यालय, शालेय शिक्षण विभाग.
के.आर. सर्कल, नृपतुंगा रोड, बेंगळूरु - ०१.
क्रमांक: २०२/१४१३४९९/ /२०२५-२६
दिनांक: ०२.०७.२०२५
विषय: २०२५-२६ या वर्षात राज्यातील सर्व सरकारी आणि अनुदानित शाळांमध्ये 'पोषण पखवाडा' साजरा करण्याबाबत....
संदर्भ: केंद्र सरकारच्या शिक्षण मंत्रालयांतर्गत शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग, दिनांकर: D.O. 14-5/2024-PMP-1 दिनांक ०४.०४.२०२५.
२०२५-२६ या वर्षात पोषण अभियान (राष्ट्रीय पोषण मिशन) अंतर्गत उपक्रमाचा भाग म्हणून, भारत सरकारने ०८.०४.२०२५ ते २५.०४.२०२५ या कालावधीला 'पोषण पखवाडा' (पोषण पखवाडा) म्हणून घोषित केले आहे. पोषण मूल्याच्या महत्त्वाविषयी जागरूकता निर्माण करणे आणि देशभरात आरोग्य व निरोगीपणाला प्रोत्साहन देणे हा या कार्यक्रमाचा मुख्य उद्देश आहे. मिशन पोषण २.० सामाजिक आणि वर्तणुकीतील बदल संवाद (Social and Behavioural Change Communication) आणि समुदायाला एकत्र आणण्याच्या तंत्रांचा वापर करून पोषण संबंधित परिणाम वाढवण्यावर भर देईल.
या पार्श्वभूमीवर, दिनांक ०८.०४.२०२५ ते २५.०४.२०२५ या कालावधीऐवजी राज्यातील सर्व सरकारी आणि अनुदानित शाळांमध्ये हा कार्यक्रम दिनांक ०३.०७.२०२५ ते १७.०७.२०२५ पर्यंत सक्रियपणे सहभागी होऊन यशस्वी करण्याची सूचना याद्वारे देण्यात येत आहे. हा पोषण पखवाडा (पोषण पखवाडा) कार्यक्रम आयोजित करण्यासाठी खालील उपक्रम राबवण्यास सांगितले आहे:
१. जागरूकता कार्यक्रम आयोजित करणे: शाळांमध्ये संतुलित आहार, पोषण आणि निरोगी खाण्याच्या सवयींच्या फायद्यांचे महत्त्व यावर लक्ष केंद्रित करून चर्चा, कार्यशाळा आणि संवादात्मक परिसंवाद (सेमिनार) आयोजित करणे.
२. पोषण साक्षरता अभियान: शाळांमध्ये शिक्षक विद्यार्थ्यांना पोषण आणि आरोग्यदायी खाण्याच्या सवयींविषयी पोस्टर, छोटी नाटके (स्किट्स) किंवा व्हिडिओ क्लिपिंग्ज सारखी शैक्षणिक सामग्री तयार करण्यास मार्गदर्शन करतील.
३. TOYathon: शाळांमध्ये DIY (Do it yourself) कार्यक्रम आयोजित करून स्थानिक खेळणी बनवण्याची कार्यशाळा किंवा स्थानिक खेळण्यांचा मेळा आयोजित करणे.
४. स्पर्धा आणि उपक्रम: शाळांमध्ये पोषण, आरोग्य आणि निरोगीपणावर लक्ष केंद्रित केलेल्या चित्रकला, निबंध-लेखन, भाषण स्पर्धा आणि प्रश्नमंजुषा स्पर्धांसारख्या कार्यक्रमांचे आयोजन करणे.
५. पालकांचा सहभाग: शाळांमध्ये विशेष SDMC (शाळा विकास आणि व्यवस्थापन समिती) सभा आयोजित करून घरी पौष्टिक जेवण देण्याचे महत्त्व आणि आरोग्यदायी खाण्याच्या सवयी वाढवण्यात कुटुंबाची भूमिका यावर पालकांशी चर्चा करून त्यांना मार्गदर्शन करणे.
६. पारंपारिक आणि स्थानिक अन्नाला प्रोत्साहन: शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना उत्तम आरोग्याला प्रोत्साहन देणाऱ्या पारंपारिक अन्नधान्यांचा, जसे की सिरीधान्यांचा वापर आणि शाळेत 'पोषण वाटिका' (SNG - School Nutrition Garden) वाढवण्यात सक्रियपणे सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित करणे.
७. आरोग्य आणि स्वच्छता जागरूकता: पोषण पखवाड्याचा एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे अन्न तयार करणे, साठवणे आणि वापरणे इत्यादीमध्ये स्वच्छता आणि स्वच्छतेबद्दल विद्यार्थ्यांना संवेदनशील बनवणे. त्यामुळे शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांना स्वच्छता आणि स्वच्छतेबद्दल मार्गदर्शन करणे आणि त्यांच्या सभोवतालचे वातावरण स्वच्छ ठेवण्यासाठी त्यांना प्रोत्साहित करणे.
या संदर्भात, राज्यातील सर्व सरकारी आणि अनुदानित शाळांमध्ये दिनांक १६.०६.२०२५ ते ३०.०६.२०२५ पर्यंत पोषण पखवाडा कार्यक्रमात विद्यार्थी, शिक्षक आणि पालकांनी सक्रियपणे सहभागी होऊन कार्यक्रम यशस्वी करण्यासाठी उपाययोजना कराव्यात. या कालावधीत शाळांनी केलेल्या उपक्रमांचा अहवाल, सहभागी विद्यार्थी आणि पालकांची संख्या तसेच केलेल्या उपक्रमांचे तपशील तालुका आणि जिल्ह्यानुसार राज्य कार्यालयाला दिनांक १५.०७.२०२५ पर्यंत सादर करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
पोषण पखवाडा: निरोगी भारतासाठी एक पाऊल!
आपलं शरीर आणि मन निरोगी ठेवण्यासाठी योग्य आहार किती महत्त्वाचा असतो? आपल्या देशात प्रत्येक व्यक्ती निरोगी आणि सशक्त असावी यासाठी भारत सरकारने एक खास अभियान सुरू केलं आहे, त्याचं नाव आहे 'पोषण अभियान'. याच अभियानाचा एक भाग म्हणून, 'पोषण पखवाडा' साजरा केला जात आहे.
पोषण पखवाडा म्हणजे काय?
'पखवाडा' म्हणजे १५ दिवसांचा काळ. या १५ दिवसांच्या काळात आपण सगळे मिळून पोषणाचं महत्त्व समजून घेतो आणि इतरांनाही त्याबद्दल माहिती देतो. यावर्षी, म्हणजेच २०२५-२६ मध्ये, आपल्या कर्नाटक राज्यातील सर्व सरकारी आणि अनुदानित शाळांमध्ये ०३ जुलै २०२५ ते १७ जुलै २०२५ या काळात हा 'पोषण पखवाडा' उत्साहात साजरा केला जाणार आहे.
पोषण पखवाडा का महत्त्वाचा आहे?
आजकाल आपल्या जीवनशैलीमुळे अनेक आरोग्य समस्या येतात. योग्य पोषणामुळे आपण या समस्यांपासून दूर राहू शकतो आणि एक निरोगी, आनंदी जीवन जगू शकतो. हा पखवाडा आपल्याला आणि आपल्या कुटुंबाला आरोग्यदायी सवयी लावण्यासाठी एक उत्तम संधी आहे.
तर चला, या 'पोषण पखवाड्या'मध्ये सक्रियपणे सहभागी होऊया आणि निरोगी, सशक्त भारताच्या निर्मितीसाठी आपले योगदान देऊया!
निरोगी खा, निरोगी रहा!
إرسال تعليق