CLASS - 7 

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - Social Science 

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

QUESTION BANK OF  LESSON BASED ASSESSMENT

पाठ – 04: 18 व्या शतकातील भारत (1707 – 1757)

A. खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यायांमधून योग्य उत्तर निवडा.

1. आर्कोट या प्रदेशाची राजधानी होती (मध्यम)

A) म्हैसूर

B) बंगाल

C) मद्रास

D) कर्नाटक

2.   ज्या युद्धामुळे ब्रिटिश दक्षिण भारतात एक शक्ती बनले (मध्यम)

A) प्लासी आणि बक्सारची युद्धे

B) अँग्लो-अफगाण युद्धे

C) अँग्लो-शीख युद्धे

D) कर्नाटकाची युद्धे

3.   प्रसिद्ध मयूर सिंहासन आणि कोहिनूर हिरा लुटणारा पर्शियन राजा (मध्यम)

A) नादिर शाह

B) मुहम्मद घोरी

C) अहमद शाह

D) मुहम्मद गझनी

4.   हिंदु धर्माचे रक्षण करण्यासाठी स्थापन झालेल्या मराठा राज्याचे संस्थापक होते ____ (मध्यम)

A) शहाजी भोसले

B) छत्रपती शिवाजी

C) बाळाजी विश्वनाथ

D) दादोजी कोंडदेव

5.   शिवाजी महाराजांना त्यांच्या यशस्वी प्रशासनात मदत करणारे मंत्री (मध्यम)

A) नवरत्न

B) अष्टदिग्पालक

C) अष्टदिग्गज

D) अष्टप्रधान

6.   इतिहासकारांनी 18 व्या शतकाला यांच्या वर्चस्वाचा काळ म्हणून वर्णन केले आहे. (मध्यम)

A) ब्रिटिश

B) मराठे

C) फ्रेंच

D) मुघल

7.   मराठा राजाच्या पंतप्रधानांना हे म्हटले जात असे. (मध्यम)

A) पेशवा

B) मुख्यमंत्री

C) दिवाण

D) अमात्य

8.   दुसरा शिवाजी म्हणून ओळखले जाणारे मराठा पेशवा (मध्यम)

A) बाळाजी विश्वनाथ

B) बाळाजी बाजीराव

C) बाजीराव I

D) माधवराव

9.   अहमद शाह अब्दालीसोबत पानिपतच्या तिसऱ्या युद्धादरम्यानचे मराठा पेशवा. (मध्यम)

A) बाळाजी बाजीराव

B) बाळाजी विश्वनाथ

C) पहिला बाजीराव

D) माधवराव

10. पानिपतचे तिसरे युद्ध या साली लढले गेले ____ (मध्यम)

A) 1757 AD

B) 1764 AD

C) 1761 AD

D) 1771 AD

11.  _______ युद्धामुळे मराठ्यांची लष्करी शक्ती कमकुवत झाली. (मध्यम)

A) पानिपतचे पहिले युद्ध

B) पानिपतचे तिसरे युद्ध

C) पानिपतचे दुसरे युद्ध

D) पानिपतचे चौथे युद्ध

12. कर्नाटक हे _____ साम्राज्याचे एक प्रांत होते. (मध्यम)

A) मराठा

B) म्हैसूर

C) शीख

D) मुघल

13. कोरापुटचा किनारा आणि त्याचा अंतर्गत प्रदेश युरोपियन लोकांनी आपल्या ताब्यात घेतला. (मध्यम)

A) मलबार

B) कोकण किनारा

C) कर्नाटक

D) कानडा

14. दक्षिण भारतावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी ब्रिटिश आणि फ्रेंच यांच्यात लढलेली युद्धे (मध्यम)

A) अँग्लो-म्हैसूर युद्धे

B) कर्नाटक युद्धे

C) अँग्लो-मराठा युद्धे

D) अँग्लो-शीख युद्धे

15. पहिल्या कर्नाटक युद्धात कोण विजयी झाले? (मध्यम)

A) मराठे

B) हैदर अली

C) ब्रिटिश

D) फ्रेंच

16. दुसरे कर्नाटक युद्ध : पाँडिचेरीचा तह :: पहिले कर्नाटक युद्ध : ______ (मध्यम)

A) ऐक्स-ला-चापेल

B) अर्कोट

C) बेसिन

D) मद्रास

17. कर्नाटकाच्या युद्धात शेवटी कोण विजयी झाले? (मध्यम)

A) मराठे

B) हैदराबादी

C) ब्रिटिश

D) फ्रेंच

18. इंग्रज ईस्ट इंडिया कंपनी : खाजगी कंपनी :: फ्रेंच ईस्ट इंडिया कंपनी : ______ (मध्यम)

A) सरकारी कंपनी

B) स्वायत्त कंपनी

C) खाजगी कंपनी

D) निम-सरकारी कंपनी

19. बंगाल हे _____ साम्राज्याचे एक श्रीमंत प्रांत होते. (मध्यम)

A) मराठा

B) म्हैसूर

C) शीख

D) मुघल

20.     अलीवर्दी खाननंतर बंगालचा नवाब कोण होता? (मध्यम)

A) मीर जाफर

B) मीर कासिम

C) सिराज-उद-दौला

D) मुहम्मद सिराज

21. कोलकात्यातील किल्ला ज्याला ब्रिटिशांनी नवाबाच्या परवानगीशिवाय मजबूत केले (मध्यम)

A) सेंट जॉर्ज

B) फोर्ट विल्यम

C) फोर्ट एलिझाबेथ

D) रेड फोर्ट

22.     रॉबर्ट क्लाइव्ह _____ सैन्याचा लष्करी नेता होता (मध्यम)

A) फ्रेंच

B) पोर्तुगीज

C) डच

D) ब्रिटिश

23.     तो एक महत्त्वाकांक्षी फ्रेंच लष्करी नेता होता. (मध्यम)

A) डुपले

B) रॉबर्ट क्लाइव्ह

C) काउंट डी लॅली

D) हेस्टिंग्ज

24.     भारतात ब्रिटिशांचे भवितव्य ठरवणारे प्लासीचे युद्ध या वर्षी झाले (मध्यम)

A) 1756

B) 1764

C) 1757

D) 1857

25.     भारतात ब्रिटिश साम्राज्याच्या स्थापनेची सुरुवात ठरलेल्या प्लासीच्या युद्धात ब्रिटिशांविरुद्ध कोण लढले? (मध्यम)

A) मीर जाफर

B) सिराज-उद-दौला

C) मीर कासिम

D) मुहम्मद सिराज

26.     प्लासीच्या युद्धात ब्रिटिश सैन्याचे नेतृत्व कोणी केले? (मध्यम)

A) डुपले

B) वॉरेन हेस्टिंग्ज

C) कॉर्नवॉलिस

D) रॉबर्ट क्लाइव्ह

27.      सिराज-उद-दौलाचा मंत्री, त्याने ब्रिटिशांशी गुप्त करार केला. (मध्यम)

A) मीर जाफर

B) मीर सादिक

C) मीर कासिम

D) सालार जंग

28.     मीर जाफरला बंगालचा नवाब बनण्याची इच्छा असल्यामुळे ब्रिटिशांशी तह घडवून आणणारा व्यापारी. (मध्यम)

A) उदय चंद्र

B) अमीन चंद्र

C) वाल चंद्र

D) जगत सेठ

29.     प्लासीच्या युद्धानंतर ब्रिटिशांच्या कृपेने बंगालचा नवाब कोण बनला? (मध्यम)

A) मीर जाफर

B) मीर कासिम

C) मीर सादिक

D) सिराज-उद-दौला

30.     प्लासीच्या युद्धानंतर ईस्ट इंडिया कंपनीने जमीनदारी हक्क मिळवलेला जिल्हा (मध्यम)

A) चौदा परगणा

B) मिदनापूर

C) चोवीस परगणा

D) नंदीग्राम

31. ईस्ट इंडिया कंपनीने भारतात मिळवलेला जमिनीचा पहिला तुकडा (मध्यम)

A) चौदा परगणा जिल्हा

B) चोवीस परगणा जिल्हा

C) मिदनापूर जिल्हा

D) नंदीग्राम जिल्हा

32.     खालील मराठा पेशव्यांच्या शासनाचा योग्य क्रम ओळखा (मध्यम)

A) बाळाजी बाजीराव, बाळाजी विश्वनाथ, पहिला बाजीराव

B) पहिला बाजीराव, बाळाजी विश्वनाथ, बाळाजी बाजीराव

C) बाळाजी विश्वनाथ, पहिला बाजीराव, बाळाजी बाजीराव

D) बाळाजी विश्वनाथ, पहिला बाजीराव, बाळाजी बाजीराव-2

II. खालील प्रश्नांची एका शब्दात, भागामध्ये किंवा एका वाक्यात उत्तरे द्या.

33.     कर्नाटकाच्या युद्धात शेवटी कोण विजयी झाले? (सोपे)

34.     मराठा राजाच्या पंतप्रधानाचे नाव काय होते? (सोपे)

35.     दख्खनच्या सहा प्रांतांमधून कर गोळा करण्याचा अधिकार कोणत्या पेशव्याला मिळाला? (सोपे)

36.     प्लासीचे युद्ध कोणामध्ये लढले गेले? (सोपे)

37.      पानिपतचे तिसरे युद्ध कोणामध्ये लढले गेले? (सोपे)

38.     कर्नाटकाच्या प्रदेशात आज कोणता भाग समाविष्ट आहे? (सोपे)

39.     बंगालचा नवाब कोण होता? (सोपे)

40.     प्लासीच्या युद्धात सिराजचा सेनापती कोण होता? (सोपे)

41. दुसऱ्या कर्नाटक युद्धात आर्कोट आणि हैदराबादमध्ये कोण विजयी झाले? (सोपे)

III. खालील प्रश्नांची दोन ते तीन वाक्यात उत्तरे द्या (2 गुण)

42.     भारतातील मराठा पेशवा बाजीराव I च्या कामगिरी सूचीबद्ध करा. (मध्यम)

43.     प्लासीच्या युद्धाची कारणे काय होती? (मध्यम)

44.     मराठ्यांच्या वर्चस्वात बाळाजी बाजीरावच्या भूमिकेचे विश्लेषण करा. (मध्यम)

45.     कर्नाटकाच्या युद्धांची कारणे चर्चा करा? (कठीण)

46.     मराठ्यांचे 3 महत्त्वाचे पेशवे कोण होते? (सोपे)

IV. खालील प्रश्नांची चार ते पाच वाक्यात उत्तरे द्या (3 गुण)

47.     फ्रेंचांच्या पराभवाला कारणीभूत ठरलेल्या घटकांवर चर्चा करा? (कठीण)

48.     भारतात ब्रिटिश साम्राज्याच्या स्थापनेसाठी भक्कम पाया रचणाऱ्या प्लासीच्या युद्धाचे परिणाम स्पष्ट करा? (कठीण)

V. खालील प्रश्नांची सात ते आठ वाक्यात उत्तरे द्या (4 गुण)

49.     भारतात ब्रिटिशांच्या उदयामध्ये 'कर्नाटकाच्या युद्धांची' भूमिका चर्चा करा? (कठीण)

50.     इतिहासकार 18 व्या शतकाला 'मराठा वर्चस्वाचा काळ' का म्हणतात, याचे कारण द्या. (कठीण)



Post a Comment

أحدث أقدم