CLASS - 7 

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - Social Science 

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

MODEL ANSWERS OF LESSON BASED ASSESSMENT 

प्रकरण - 1: जगातील प्रमुख घटना (Model Answers)


A. खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यायांमधून योग्य उत्तर निवडा.

1.     पोप

2.    कुराण

3.    तैमूर

4.    तुर्क

5.    कुबलाई खान

6.    जेरुसलेम

7.    येशू ख्रिस्त

8.    प्रेषित मुहम्मद

9.    बायबल

10.  मेरी

B. रिकाम्या जागा भरा.

11.    येशू ख्रिस्त

12.   व्हॅटिकन

13.  संदेश

14.  खलिफा

15.  रोम

16.  786 AD

17.   मृत्यू

18.  मक्का

C. संबंध ओळखा.

19.  कुराण: इस्लाम :: बायबल ----------- ख्रिस्ती

20. येशू : ख्रिस्ती : : प्रेषित मुहम्मद : ------- इस्लाम

21.   प्रेषित मुहम्मद: अमिना :: येशू ख्रिस्त------ मेरी

22. मुस्लिम: जे देवाचे आज्ञापालन करतात :: इस्लाम------ देवाप्रती शरणागती

23. आयुर्वेद: भारतीय :: युनानी---- अरब

D. एका शब्दात किंवा एका वाक्यात उत्तरे द्या.

24. रोमन साम्राज्य

25. 12 लोक

26. खदीजा

27.  पर्शियन भाषा

28. अब्दुल्ला

29. मध्यपूर्वेतील तुर्कस्तान (तुर्कमेनिस्तान)

30. हिरा

31.  मध्यपूर्व

32. पशुपालन

33. इतिहास म्हणजे भूतकाळातील घटनांचा अभ्यास

34. तुर्कस्तान

E. दोन ते तीन वाक्यात उत्तरे द्या.

35. येशू ख्रिस्तांच्या शिकवणी

o   आपण सर्व देवाची लेकरे आहोत.

o   येशू म्हणाले की आपण सर्वजण भाऊ-बहीण आहोत.

o   येशूंनी शिकवले की आपण पापाशिवाय शुद्ध जीवन जगावे.

o   येशू म्हणाले की आपण आपल्या शेजाऱ्यांवर स्वतःवर प्रेम करतो तसे प्रेम करावे.

o   येशू म्हणाले की मानव सेवा हीच ईश्वर सेवा आहे.

36. इस्लामच्या शिकवणी

o   इस्लामची मुख्य शिकवण आहे 'ईश्वर एक आहे', आणि आपण त्याचीच पूजा करावी.

o   प्रेषित मुहम्मद हे देवाचे दूत आहेत.

o   इस्लाम शिकवतो की ईश्वर अदृश्य आहे.

o   प्रत्येक मुस्लिमाने देवाची सेवा करण्याचे वचन दिले पाहिजे.

37. धर्मयुद्धांची कारणे.

o   ख्रिश्चन लोक बऱ्याच काळापासून पॅलेस्टाईनमधील त्यांच्या पवित्र स्थळांची यात्रा करत होते.

o   परंतु जेव्हा पॅलेस्टाईन तुर्कांच्या ताब्यात आले, तेव्हा त्यांनी ख्रिश्चनांना पॅलेस्टाईनमध्ये प्रवेश करण्यापासून रोखले. हेच धर्मयुद्धाचे मुख्य कारण होते.

38. धर्मयुद्धाचे परिणाम.

o   एकंदरीत, ख्रिश्चन पवित्र भूमीवर नियंत्रण मिळविण्यात अपयशी ठरले. तथापि, धर्मयुद्धांमुळे युरोप आणि आशिया यांच्यात अधिक संपर्क आणि व्यापारी संबंध वाढले.

39. धर्मयुद्धाचे धार्मिक युद्ध.

o   चौथे धर्मयुद्ध सर्वात दुःखद होते. युरोपमधील सुमारे 50,000 मुलांनी यात भाग घेतला.

o   परंतु जेरुसलेमकडे जाताना मोठ्या संख्येने मुलांचा मृत्यू झाला. शेकडो मुलांना बंदी बनवून गुलाम म्हणून विकले गेले.

F. खालील व्यक्तींबद्दल थोडक्यात माहिती द्या.

40. चंगीझ खान:

o   मंगोलांना एकत्र करून एक शक्तिशाली आशियाई साम्राज्य स्थापन करण्याचे श्रेय चंगीझ खान नावाच्या मंगोलला जाते. तो त्याच्या हिंसक कृत्यांसाठी कुप्रसिद्ध होता.

41.  ऑटोमन तुर्क:

o   तुर्क हे तुर्कस्तानच्या (मध्य आशियातील) भटक्या जमातीचे होते. त्यांनी इस्लामिक धर्म स्वीकारला. कुबलाई खानच्या साम्राज्याच्या पतनानंतर, तुर्कांनी ऑटोमन नावाचे लष्करी राज्य स्थापन केले. शेजारच्या प्रदेशांना जिंकून त्यांनी आपले राज्य वाढवले. ऑटोमन तुर्कांनी भारतावर अनेक वेळा आक्रमण केले, प्रचंड संपत्ती लुटली आणि लोकांना मोठ्या प्रमाणात नुकसान व त्रास दिला.

42. तैमूर:

o   कुबलाई खानने बांधलेल्या साम्राज्याच्या पतनानंतर, त्याचा वारस तैमूरने पुन्हा एकदा त्याची प्रतिष्ठा प्रस्थापित केली. तो अत्यंत क्रूर शासक होता. त्याने पर्शिया, इराक, सीरिया, अफगाणिस्तान आणि रशियाच्या अनेक भागांना जिंकून एक विशाल साम्राज्य उभारले. तैमूरने भारतावरही आक्रमण केले. भारतात मुघल राजवट स्थापन करणारा बाबर हा तैमूरच्या वंशातील होता.

43. कुबलाई खान:

o   कुबलाई खान हा चंगीझ खानचा नातू होता. तो एक महान योद्धा होता. त्याने चीनच्या शासकाला पदच्युत करून चीनचा सम्राट बनला. तो एक चांगला प्रशासक आणि दयाळू शासक होता, त्याने लोकांच्या कल्याणासाठी अनेक सार्वजनिक कामे केली. दुष्काळाच्या काळात त्याने भुकेल्यांना अन्न दिले. त्याने विद्वान आणि कलाकारांना प्रोत्साहन दिले. चीनच्या धर्म आणि संस्कृतीमुळे प्रभावित होऊन त्याने बौद्ध धर्म स्वीकारला. त्याने चीनी जीवनशैली आणि मूल्यांचा स्वीकार केला.

G. खालील प्रश्नांची तीन ते चार वाक्यात उत्तरे द्या.

44. येशू ख्रिस्तांचे जीवन:

o   येशूचा जन्म बेथलेहेममध्ये (इस्रायलमध्ये) झाला होता. त्याची आई मेरी होती. तो सुमारे 30 वर्षांचा असताना त्याने आपले घर सोडले आणि दुर्बळ आणि गरिबांची सेवा करत वेगवेगळ्या ठिकाणी फिरू लागला. त्याच्यासाठी करुणा हे धार्मिक जीवनाचे सार होते. त्याने दृष्टांतांद्वारे उपदेश केला. येशूच्या शिकवणींनी प्रभावित होऊन मोठ्या संख्येने लोकांनी त्याचे अनुसरण केले. त्याच वेळी, धार्मिक नेत्यांनी त्याला विरोध केला. त्यांनी त्याच्यावर देशद्रोहाचा आरोप केला. लवकरच येशूला वधस्तंभावर खिळले गेले. (त्या काळात गुन्हेगारांना वधस्तंभावर खिळण्याची शिक्षा दिली जात असे)

45. प्रेषित मुहम्मदचे जीवन:

o   मुहम्मदचे वडील अब्दुल्ला आणि आई अमिना होती. त्याचा जन्म होण्यापूर्वीच त्याने आपले वडील गमावले होते. सुरुवातीला त्याने आपल्या काकाला व्यवसायात मदत केली. खदीजा नावाच्या एका श्रीमंत विधवेने त्याला नोकरी दिली. तिच्या साधेपणाने आणि प्रामाणिकपणाने प्रभावित होऊन तिने त्याच्याशी लग्न केले. वयाच्या 40 वर्षांपासून मुहम्मद प्रार्थना आणि ध्यानात मग्न असत. कालांतराने त्याने देवाचे संदेश देण्यास सुरुवात केली. कुराण (कुरान), मुस्लिमांचे पवित्र पुस्तक, अशा संदेशांनी भरलेले आहे. ते अरबी भाषेत आहे.

46. इस्लामचे 5 स्तंभ

1.     शहादा (विश्वासाची घोषणा): अल्लाहशिवाय दुसरा देव नाही आणि मुहम्मद त्याचे दूत आहेत हे पुष्टी करणे.

2.    सलात (प्रार्थना): पवित्र शहर मक्काच्या दिशेने तोंड करून दररोज पाच वेळा प्रार्थना करणे.

3.    जकात (दान): सामाजिक न्याय आणि करुणेला प्रोत्साहन देण्यासाठी आपल्या संपत्तीचा काही भाग गरजू लोकांना देणे.

4.    सौम (रमजानमध्ये उपवास): रमजान महिन्यात पहाटेपासून सूर्यास्तापर्यंत उपवास करणे, ज्यामुळे आत्मचिंतन आणि सहानुभूती वाढते.

5.    हज (मक्काची तीर्थयात्रा): शारीरिक आणि आर्थिकदृष्ट्या शक्य असल्यास, जगभरातील मुस्लिमांशी एकत्र येण्यासाठी आयुष्यात एकदा तरी मक्काची तीर्थयात्रा करणे.

H. अरबांचे योगदान.

47. अरबांचे योगदान

o   अरब ग्रीक, रोमन आणि भारतीय संस्कृतीच्या कला आणि विज्ञानाने खूप प्रभावित झाले होते. त्यांनी ते मुक्तपणे स्वीकारले आणि स्वतःची एक समृद्ध संस्कृती विकसित केली. बगदाद शहर शिक्षणाचे एक प्रसिद्ध केंद्र होते.

o   अरबांनी साहित्यात स्वतःचे योगदान दिले. अरबांनी बीजगणित, रसायनशास्त्र आणि खगोलशास्त्रामध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी भारताकडून शून्यासह संख्यांचा वापर शिकला आणि तो पश्चिम जगापर्यंत पोहोचवला.

o   अरबांनी प्रभावी राजवाडे, मशिदी, ग्रंथालये आणि रुग्णालये बांधली. त्यांच्या भव्य मशिदी मक्का, मदिना, बगदाद, जेरुसलेम आणि दमास्कस येथे आहेत. युनानी नावाची वैद्यकीय प्रणाली अरबांचेच योगदान आहे.


Post a Comment

أحدث أقدم