CLASS - 9 

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - SCIENCE

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

QUESTION BANK OF  LESSON BASED ASSESSMENT

पाठ आधारित मूल्यमापन प्रश्नावली 

प्रकरण -1 आपल्या सभोवतालचे पदार्थ

अध्ययन निष्पत्ती :

1.    पदार्थांचे भौतिक गुणधर्म समजावून सांगा.

2.   पदार्थांचे त्यांच्या भौतिक गुणधर्मांवर आधारित स्थायू, द्रव आणि वायूमध्ये वर्गीकरण करा.

3.   स्थायू, द्रव आणि वायूंचे गुणधर्म समजावून सांगा.

4.   पदार्थांच्या अवस्था, स्थायू, द्रव आणि वायू यांच्यातील फरक स्पष्ट करा.

5.   पदार्थांच्या अवस्थेतील बदल समजून घ्या आणि पदार्थांच्या अवस्थांचे आंतररूपांतर (interconversion) समजावून सांगा.

6.   बाष्पीभवनाची व्याख्या करा आणि बाष्पीभवनावर परिणाम करणारे घटक स्पष्ट करा.

7.   दैनंदिन जीवनातील बाष्पीभवन आणि वाफेच्या उपयोगांची ओळख करून घ्या.

8.   सुप्त उष्णता (latent heat), बाष्पीभवनाची सुप्त उष्णता, द्रवाची सुप्त उष्णता यांची व्याख्या करा.

I. खालील अपूर्ण विधाने/प्रश्नांसाठी योग्य उत्तर निवडा आणि त्याचे अक्षर लिहा (1 गुण)

1.    खालीलपैकी हे पदार्थाचे वैशिष्ट्य नाही (सोपे)

A. वस्तुमान

B. विशिष्ट आकार

C. रंग

D. घनता

2.   पदार्थाचे स्थायू अवस्थेतून द्रव अवस्थेत बदलण्याची प्रक्रिया (सोपे)

A. एकत्रीकरण  (Fusion)

B. घनीकरण (Solidification)

C. बाष्पीभवन (Vapourisation)

D. संघनन (Condensation)

3.   स्थायू पदार्थाचे थेट वायू अवस्थेत रूपांतर होण्याची प्रक्रिया, द्रव न होता (सोपे)

A. बाष्पीभवन (Vapourisation)

B. एकत्रीकरण (Fusion)

C. संप्लवन (Sublimation)

D. घनीकरण (Solidification)

4.   वायू पदार्थाचे थेट स्थायू अवस्थेत रूपांतर होण्याची प्रक्रिया, द्रव न होता (सोपे)

A. संप्लवन (Sublimation)

B. घनीकरण (Solidification)

C. निक्षेपण (Deposition)

D. एकत्रीकरण (Fusion)

5.   खालीलपैकी हा पदार्थ संप्लवन करत नाही (मध्यम)

A. अमोनियम क्लोराईड

B. कापूर

C. डांबर गोळी (नॅप्थलीन)

D. तांबे

6.   कोरडा बर्फ म्हणजे (सोपे)

A. नायट्रोजन वायू

B. स्थायू कार्बन डायऑक्साईड

C. कापूर

D. आर्गॉन आणि निऑन वायूंचे मिश्रण

7.   दाबाचे SI एकक (सोपे)

A. पास्कल (Pa)

B. न्यूटन (N)

C. ज्युल (J)

D. केल्विन (K)

II. खालील प्रश्नांची उत्तरे द्या: (1 गुण)

8.   पदार्थ (Matter) म्हणजे काय ते परिभाषित करा? (सोपे)

9.   पदार्थाच्या वेगवेगळ्या अवस्था कोणत्या आहेत? (सोपे)

10. गरम, मसालेदार पदार्थाचा वास तुम्हाला अनेक मीटर दूरून येतो, परंतु थंड पदार्थाचा वास घेण्यासाठी तुम्हाला जवळ जावे लागते. कारण द्या. (मध्यम)

11.  वितळणबिंदू (Melting point) म्हणजे काय? (सोपे)

12. तापमानाचे SI एकक सांगा. (सोपे)

13. सुप्त उष्णता (Latent heat) म्हणजे काय? (मध्यम)

14. संलयनाची सुप्त उष्णता (Latent heat of fusion) म्हणजे काय? (मध्यम)

15. उत्कलनबिंदू (Boiling point) म्हणजे काय? (सोपे)

16. बाष्पीभवनाची सुप्त उष्णता (Latent heat of vaporisation) म्हणजे काय? (मध्यम)

17. वेळेनुसार डांबर गोळ्या (Naphthalene balls) पूर्णपणे नाहीशा होतात. का? (मध्यम)

18. बाष्पीभवन (Evaporation) म्हणजे काय? (सोपे)

19. उन्हाळ्यात मातीच्या भांड्यात ठेवलेले पाणी थंड होते. विधानाचे समर्थन करा. (कठीण)

20.        जेव्हा आपण आपल्या तळहातावर एसीटोन, पेट्रोल किंवा परफ्यूम लावतो, तेव्हा आपला तळहात थंड लागतो. विधानाचे समर्थन करा. (कठीण)

III. खालील प्रश्नांची उत्तरे द्या: (2 गुण)

21. पदार्थातील कणांची वैशिष्ट्ये कोणती आहेत? (मध्यम)

22.         लाकडी टेबलाला स्थायू का म्हणावे? (मध्यम)

23.         आपल्याला परफ्यूमचा सुगंध काही मीटर अंतरावर कसा मिळतो? (मध्यम)

24.        जेव्हा स्थायू वितळतो, तेव्हा त्याचे तापमान स्थिर का राहते? कारण द्या. (कठीण)

25.        उकळलेले पाणी की वाफ, यापैकी कशामुळे जास्त गंभीर भाजते? कारण द्या. (कठीण)

26.        बाष्पीभवनावर परिणाम करणारे घटक सांगा. (मध्यम)

27.         आपण गरम चहा आणि दूध प्लेटमधून लवकर पितो, पण ग्लासमधून नाही? वैज्ञानिक कारण द्या. (कठीण)

28.        उन्हाळ्यात आपण कोणत्या प्रकारचे कपडे घालावे? का? (कठीण)

IV. खालील प्रश्नांची उत्तरे द्या: (3 गुण)

29.        पाण्याची भौतिक अवस्था खालील तापमानावर काय आहे- (a) 25°C (b) 0°C (c) 100°C? (मध्यम)

30.        खालील तापमान सेल्सिअस स्केलमध्ये रूपांतरित करा.

(a) 300K (b) 23K (c) 470K (मध्यम)

31.  खालील तापमान सेल्सिअस स्केलमध्ये रूपांतरित करा. (a) 250°C (b) 373°C (c) 1000°C (मध्यम)

टीप: 31 व्या प्रश्नातील (a) 250°C, (b) 373°C, (c) 1000°C हे सेल्सिअसमध्ये रूपांतरित करण्यासाठी दिले आहेत, जे मूळात सेल्सिअसमध्येच आहेत. कदाचित येथे केल्विनमधून सेल्सिअसमध्ये रूपांतरित करण्याचा उद्देश असावा.

32.         खालील परिभाषित करा: (a) दृढता (Rigidity) (b) संकुचितता (Compressibility) (c) घनता (Density) (सोपे)

33.         आपण आपला हात हवेत सहज हलवू शकतो, परंतु लाकडाच्या घनदाट ठोकळ्यातून असे करण्यासाठी आपल्याला कराटे तज्ञाची गरज असते. विधानाचे समर्थन करा. (कठीण)

34.        स्थायू, द्रव आणि वायू यांच्यातील फरक सांगा. (मध्यम)

35.        अमोनियम क्लोराईडच्या संप्लवनाची (Sublimation) स्वच्छ आकृती काढा आणि खालील भागांना नावे द्या: (a) स्थायू अमोनियम क्लोराईड (b) चायना डिश (मध्यम)

36.        खालील आकृतीतील A, B, C, D, E आणि F या अवस्था बदलांना नावे द्या. (मध्यम)


Post a Comment

أحدث أقدم