CLASS - 6
MEDIUM - MARATHI
SUBJECT - Maths
SYLLABUS - KARNATAKA STATE
QUESTION BANK OF LESSON BASED ASSESSMENT
पाठ - 1
गणितामधील नमुने (मांडणी)
पाठ आधारित मूल्यमापन प्रश्नावली
कर्नाटक राज्यातील सर्व शाळांमध्ये एक महत्त्वपूर्ण बदल होणार आहे. २०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षापासून 'पाठ-आधारित मूल्यमापन परीक्षा' (Lesson Based Assessment - LBA) प्रणाली अंमलात येणार आहे. हा बदल शिक्षण गुणवत्तेत वाढ करेल का, याबद्दल शिक्षणतज्ज्ञ आणि पालकांमध्ये उत्सुकता आहे.
काय आहे नवीन प्रणालीचा उद्देश?
सध्या सरकारी शाळांमध्ये रचनात्मक मूल्यमापन (FA – Formative Assessment) आणि संकलनात्मक मूल्यमापन (SA – Summative Assessment) या पद्धती वापरल्या जातात. नव्या LBA प्रणालीचा मुख्य उद्देश विद्यार्थ्यांच्या आकलनाची आणि त्यांच्या शिकण्याच्या गुणवत्तेची सातत्याने खात्री करणे हा आहे. प्रत्येक पाठ किंवा अध्याय शिकवून झाल्यानंतर लगेचच छोटी चाचणी घेतल्याने विद्यार्थ्यांना विषय किती समजला हे स्पष्ट होईल. यामुळे विद्यार्थ्यांना केवळ परीक्षांच्या गुणांसाठी नव्हे, तर खऱ्या अर्थाने ज्ञान आत्मसात करण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल. भविष्यात होणाऱ्या बोर्ड परीक्षांमध्ये विद्यार्थ्यांना चांगले गुण मिळवण्यासाठी ही सुरुवातीपासूनची मूल्यमापन पद्धत उपयुक्त ठरेल, अशी अपेक्षा शालेय शिक्षण व साक्षरता विभागाने व्यक्त केली आहे.
अंमलबजावणी आणि स्वरूप:
ही घटक चाचणी पहिली ते दहावीपर्यंतच्या सर्व विद्यार्थ्यांसाठी अनिवार्य असेल. राज्य शैक्षणिक संशोधन आणि प्रशिक्षण संस्था (DSERT) या परीक्षांसाठी प्रश्नपत्रिका तयार करून शाळांना पुरवेल. शाळांना या परीक्षा घेऊन विद्यार्थ्यांचे मिळालेले गुण 'SATS' पोर्टलवर (Student Achievement Tracking System) अपलोड करावे लागतील, जेणेकरून विद्यार्थ्यांच्या प्रगतीचा मागोवा घेणे सोपे होईल.
प्रत्येक चाचणी ३० गुणांची असेल आणि त्यात २५ प्रश्न असतील. प्रश्नपत्रिकेची रचना विशिष्ट प्रमाणात सोपे, सामान्य आणि कठीण प्रश्नांच्या मिश्रणाने केली जाईल:
६५% सोपे प्रश्न
२५% सामान्य प्रश्न
१०% कठीण प्रश्न
बहुतेक प्रश्न बहुपर्यायी (MCQ) स्वरूपाचे असतील, जेणेकरून विद्यार्थ्यांचे आकलन तपासणे सोपे होईल. प्राथमिक स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी रिकाम्या जागा भरणे, चित्रांना रंग भरणे, जोड्या जुळवा आणि गटात न बसणारा शब्द ओळखणे असे मनोरंजक प्रश्न असतील.
सदर प्रश्नावली DSERT website वरील पुस्तकातील भाषांतर आहे.
I. दिलेल्या चार पर्यायांमधून योग्य उत्तर निवडा. १३ x १ = १३
१. अनुक्रम ९, १८, २७, ३६ मधील पुढील संख्या कोणती आहे? (सोपे)
अ. १००
आ. ८१
इ. ४५
ई. ६५
२. अनुक्रम ५, १०, २०, ४० मधील पुढील दोन संख्या कोणत्या आहेत? (मध्यम)
अ. ८० आणि १६०
आ. ६० आणि ८०
इ. ४० आणि ५०
ई. ५० आणि ६०
३. अनुक्रम १, ४, ९, १६ मधील पाचवी संख्या कोणती आहे? (कठीण)
अ. १५
आ. २५
इ. ४९
ई. २०
४. अनुक्रम १, ११, १११, ११११ मधील पुढील पद कोणते आहे? (सोपे)
अ. ११११११
आ. १११
इ. १११११
ई. १११११११
५. अनुक्रम A1, B2, C3, D4, ___, F6 मधील गहाळ असलेले पद कोणते आहे? (मध्यम)
अ. E5
आ. D5
इ. E8
ई. F5
६. २, ४, ८, १६, ३४, ६४ या नमुन्यात नसलेली संख्या कोणती आहे? (कठीण)
अ. २
आ. ८
इ. ६४
ई. ३४
७. जर आपण हा नमुना पुढे चालू ठेवला तर आपल्याला काय मिळेल? (सोपे)
८. पुढील नमुना कोणता? (मध्यम)
९. नमुना AB, BC, CD, DE चे पाचवे पद कोणते आहे? (मध्यम)
अ. FG
आ. DF
इ. EF
ई. EE
१०. bf, cg, dh, ek, fi या नमुन्याशी संबंधित नसणारा अनुक्रम कोणता
आहे? (कठीण)
अ. ae
आ. eg
इ. ek
ई. fi
११. या अनुक्रमातील पुढील चित्र कोणते आहे? (मध्यम)
१२. पुढील नमुना कोणता आहे? (मध्यम)
१३. नमुना २, ६, १२, २०, ३० मधील पुढील संख्या कोणती आहे? (मध्यम)
अ. ३६
आ. ४०
इ. ४२
ई. ४८
II. योग्य उत्तरांनी रिकाम्या जागा भरा. १० × १ = १०
१४. १, ३, ६, १०, १५…. या
संख्यांच्या अनुक्रमांना ______ म्हणतात.
(मध्यम)
१५. १, ४, ९, १६, २५…. या
संख्यांच्या अनुक्रमांना ______ म्हणतात.
(सोपे)
१६. १, ८, २७, ६४ या संख्यांच्या अनुक्रमांना ______ म्हणतात. (कठीण)
१७. या अनुक्रमातील पुढील
आकार कोणता आहे? ______ (सोपे)
१८. a, e,
___, o, u या अनुक्रमातील गहाळ स्वर
कोणता आहे? (सोपे)
१९. १, ४, ९, १६, २५ या
अनुक्रमातील पुढील पद कोणते आहे? ______ (मध्यम)
२०. पहिल्या तीन क्रमवार
संख्यांची बेरीज ______ आहे.
(मध्यम)
२१. तिसरी त्रिकोणीय संख्या ______ आहे. (मध्यम)
२२. गणिताची ती शाखा जी
आकारांमधील नमुन्यांचा अभ्यास करते तिला ______ म्हणतात. (सोपे)
२३. नियमित बहुभुज हे ______ असतात. (मध्यम)
III. जर विधान बरोबर असेल तर (✓) अशी खूण करा, जर चुकीचे असेल तर (×) अशी खूण करा. ८ × १ = ८
२४. नमुने संख्या, आकार किंवा अक्षरे वापरून बनवले जाऊ शकतात. (सोपे)
२५. १, ३, ५, ७, ९… हा
अनुक्रम विषम संख्यांचा नमुना आहे. (मध्यम)
२६. सर्व नमुने मूल्यानुसार
क्रमाने वाढलेच पाहिजेत. (कठीण)
२७. नमुने अनुक्रमातील पुढील
संख्या किंवा आकृतीचा अंदाज लावण्यास मदत करतात. (मध्यम)
२८. भौमितिक नमुन्यांमध्ये
आकार समान आकाराचे असले पाहिजेत. (सोपे)
२९. १००, ९०, ८०, ७० हा अनुक्रम सामान्य फरकाचा नमुना आहे. (सोपे)
३०. नमुन्यामध्ये, सलग पदांमधील फरक नेहमी समान असतो. (मध्यम)
३१. नमुना नेहमी नियमाद्वारे
तयार केला जातो. (मध्यम)
IV. खालील
गोष्टींची व्याख्या करा. ५ × १ = ५
३२. संख्या अनुक्रम (सोपे)
३३. आकारांचा अनुक्रम (सोपे)
३४. त्रिकोणीय संख्या (मध्यम)
३५. वर्ग संख्या (मध्यम)
३६. घन संख्या (मध्यम)
V. खालील
सोडवा. ६ × १ =
६
३७. संख्यात्मक नमुना म्हणजे
काय?
(मध्यम)
३८. ३, ६, ९, १२ या नमुन्याचे पुढील पद काय आहे? (सोपे)
३९. २, ४, ६, ८, १०, …..… या नमुन्याचा नियम लिहा. (कठीण)
४०. नमुना ६५, ७५…..….. ९५ मध्ये रिकाम्या जागी असलेली संख्या लिहा. (सोपे)
४१. २, ४, ८, १६, ३२, ….. या अनुक्रमाचा नियम लिहा. (मध्यम)
४२. ३, ९, २७, ८१, …..? या
अनुक्रमातील नमुन्याचा नियम काय आहे? (सोपे)
VI. खालील
सोडवा. ८ × २ =
१६
४३. अनुक्रम A2, C4,
E6, G8 ची पुढील दोन पदे लिहा.
(मध्यम)
४४. गहाळ पदे लिहा: १, ३,….. , ७, ९,……. (कठीण)
४५. अनुक्रम निळा, हिरवा, लाल, निळा, हिरवा, ची पुढील दोन पदे लिहा. (सोपे)
४६. अनुक्रम ३, ६, १२, २४ चे पुढील पद आणि नियम लिहा. (मध्यम)
४७. ९, १८, २७, ३६… या पद अनुक्रमाचा नियम लिहा. (कठीण)
४८. १, २, ४, ७, ११ यापैकी
पुढील पद कोणते आणि का? (मध्यम)
४९. या अनुक्रमातील पुढील
आकार. (कठीण)
५०. विरहांक संख्यांचा नियम
लिहा. (मध्यम)
VII. खालील सोडवा. २ × ३ = ६
५१. दिलेल्या अनुक्रमाचा नियम
आणि पुढील चार पदे लिहा. (मध्यम)
२५, ३०, ३५, ४०, ४५
५२. १, २, ३, ५, ८, १३, २१ या
संख्यांना काय म्हणतात आणि या संख्या अनुक्रमाचा नियम उदाहरणासह स्पष्ट करा.
(मध्यम)
To be continued........
إرسال تعليق