टीप - DSERT कडून प्रश्नसंच तयार करण्याचे कार्य सुरू आहे तत्पूर्वी सरावासाठी आम्ही खालील प्रश्नसंच दिलेला आहे.. 

CLASS - 4

MEDIUM - MARATHI 

SUBJECT - MAAY MARATHI

SYLLABUS - KARNATAKA STATE 

QUESTION BANK OF  LESSON BASED ASSESSMENT

फक्त सरावासाठी 

पाठ आधारित मूल्यमापन प्रश्नावली 


इयत्ता  3: पाठ आधारित मूल्यमापन -2. भारत माता


पाठ 2 : भारत माता

I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) - 1 गुणांचे प्रश्न

1. पुणे शहराला पूर्वीपासून कशाचे माहेरघर म्हटले जाते? (सोपे)

A) खेळांचे

B) ज्ञानाचे

C) संगीताचे

D) धनाचा

2. शिवाजी महाराजांचा जन्म कोणत्या किल्ल्यावर झाला? (सोपे)

A) रायगड

B) सिंहगड

C) शिवनेरी

D) प्रतापगड

3. मुलींची पहिली शाळा कोणी सुरू केली? (सोपे)

A) महात्मा फुले

B) सावित्रीबाई फुले

C) लोकमान्य टिळक

D) गजानन

4. गजाननच्या वडिलांची मैत्री कोणाशी होती? (सोपे)

A) महात्मा फुले

B) सावित्रीबाई फुले

C) लोकमान्य टिळक

D) शिवाजी महाराज

5. गजाननने लोकमान्य टिळकांना गूळ पाणी कोठे दिले? (मध्यम)

A) स्वयंपाकघरात

B) अंगणात

C) दिवाणखान्यात

D) बागेत

6. लोकमान्य टिळक रात्रंदिवस कोणत्या देवाची पूजा करत असत? (सोपे)

A) विष्णूची

B) शंकराची

C) भारतमातेची

D) गणपतीची

7. 'देशसेवा हीच खरी ईश्वर सेवा' हे कशाचे तात्पर्य आहे? (मध्यम)

A) देवपूजेचे

B) शिक्षण घेण्याचे

C) समाजसेवेचे

D) देशसेवेचे

8. गजाननला कशाचा कंटाळा आला होता? (सोपे)

A) शाळेत जाण्याचा

B) खेळण्याचा

C) देवाची पूजा करण्याचा

D) अभ्यास करण्याचा

9. 'अनायासे' या शब्दाचा अर्थ काय आहे? (मध्यम)

A) अचानक

B) सहज उपलब्ध

C) मुद्दाम

D) कधीतरी

10. पुणे हे कोणत्या प्रकारच्या माणसांचे शहर म्हणून ओळखले जाते? (मध्यम)

A) व्यापारी

B) कलाकार

C) विचारवंत

D) शेतकरी


II. रिकाम्या जागा भरा - 1 गुणांचे प्रश्न

11. महाराष्ट्रातले _____________ हे शहर पूर्वीपासून ज्ञानाचे माहेरघर होते. (सोपे)

12. भारतात अनेक जुन्या _____________, _____________ होत्या. (मध्यम)

13. _____________ हे थोर समाजसुधारक होते. (सोपे)

14. लोकमान्य टिळक हे देशाबद्दल _____________ अभिमान व प्रेम असणारे होते. (मध्यम)

15. गजाननच्या वडिलांची व लोकमान्य टिळकांची बरीच _____________ होती. (सोपे)

16. गजाननला टिळकांच्या विषयी _____________ _____________ होता. (मध्यम)

17. गजाननची आई त्याला म्हणाली, "गजू ऊठ, _____________ कर." (सोपे)

18. सायंकाळी लोकमान्य टिळक _____________ घरी आले. (सोपे)

19. गजाननने त्यांना _____________ पाणी दिले. (सोपे)

20. 'दिवाणखाना' म्हणजे _____________ खोली. (मध्यम)


III. जोड्या जुळवा - 1 गुणांचे प्रश्न

21. अ गट                        ब गट

1. महात्मा फुले        A. मुलींची पहिली शाळा

2. सावित्रीबाई फुले   B. ज्ञानाचे माहेरघर

3. लोकमान्य टिळक C. थोर समाजसुधारक

4. शिवाजी महाराज D. शिवनेरी किल्ला

5. पुणे शहर             E. देशाबद्दल प्रखर अभिमान


IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा - 1 गुणांचे प्रश्न

22. आई कोणावर रागावली? (सोपे)

23. गजाननला देवपूजेचा कंटाळा का आला होता? (मध्यम)

24. ज्ञानाचे माहेरघर कोणते शहर आहे? (सोपे)

25. शिवाजी महाराजांचा जन्म कोठे झाला? (सोपे)

26. मुलींची पहिली शाळा कोणी सुरू केली? (सोपे)

27. लोकमान्य टिळकांची मैत्री कोणाशी होती? (सोपे)

28. लोकमान्य टिळकांचे पूर्ण नाव काय? (मध्यम)

29. गजाननच्या आईने गजाननला काय करायला सांगितले? (सोपे)

30. लोकमान्य टिळक रात्रंदिवस कोणत्या देवाची पूजा करत होते? (सोपे)


V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा - 2 गुणांचे प्रश्न

31. देवपूजेसाठी लागणाऱ्या साहित्यांची यादी तयार करा. (मध्यम)

32. पुणे शहराचे वैशिष्ट्य लिहा. (मध्यम)

33. टिळक व गजाननचे वडील यांच्यामध्ये कोणत्या गोष्टींची चर्चा होत असे? (मध्यम)

34. 'देशसेवा हीच खरी ईश्वर सेवा' या वाक्याचा अर्थ स्पष्ट करा. (कठीण)

35. गजाननला लोकमान्य टिळकांबद्दल प्रेम आणि अभिमान का होता? (कठीण)

36. लोकमान्य टिळक आणि गजाननच्या वडिलांच्या गप्पांमध्ये कोणते विषय होते? (मध्यम)

37. आईने गजाननला कोणाशी तुलना न करण्याचा सल्ला का दिला? (कठीण)


VI. वाक्ये कोणी कोणाला म्हटली आहेत ते लिहा - 1 गुणांचे प्रश्न

38. "गजू, ऊठ देवाची पूजा कर." (सोपे)

39. "अग आई, मी माझी तुलना त्यांच्याशी करत नाही." (सोपे)

40. "अरे, लो. टिळक पूजा करतात की नाही ते तुला नीट माहीत नसेल." (मध्यम)

41. "काका, तुम्ही देवाची पूजा करता का?" (सोपे)

42. "या भारतमातेची पूजा करतो." (सोपे)


VII. खालील जोडशब्द तयार करा (दिलेल्या नमुन्याप्रमाणे) - 1 गुणाचे प्रश्न

नमुना : चहा-पाणी

43. आई _____________ (सोपे)

44. विटी _____________ (मध्यम)

45. टेबल _____________ (सोपे)

46. नदी _____________ (मध्यम)

47. पैसा _____________ (सोपे)

48. झाडे _____________ (मध्यम)


VIII. व्याकरण

A. वचन बदला - 1 गुणाचे प्रश्न

49. झाड (सोपे)

50. पुस्तक (सोपे)

51. किल्ला (मध्यम)

52. शाळा (सोपे)

53. अंधश्रद्धा (कठीण)

B. लिंग बदला - 1 गुणाचे प्रश्न

54. मुलगा (सोपे)

55. आई (सोपे)

56. काका (सोपे)

57. स्त्री (मध्यम)

58. राजा (कठीण)

C. विरुद्धार्थी शब्द लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

59. जुना (सोपे)

60. प्रेम (सोपे)

61. लहान (सोपे)

62. रात्र (सोपे)

63. दिवस (सोपे)

64. अंधश्रद्धा (कठीण)

65. फायदा (मध्यम)

D. समानार्थी शब्द लिहा - 1 गुणाचे प्रश्न

66. शहर (सोपे)

67. वडील (सोपे)

68. आई (सोपे)

69. बालक (मध्यम)

70. गृहस्थ (कठीण)



उत्तरसूची


I. बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)

1.         B) ज्ञानाचे

2.        C) शिवनेरी

3.        B) सावित्रीबाई फुले

4.       C) लोकमान्य टिळक

5.        C) दिवाणखान्यात

6.       C) भारतमातेची

7.        D) देशसेवेचे

8.        C) देवाची पूजा करण्याचा

9.        B) सहज उपलब्ध

10.     C) विचारवंत

II. रिकाम्या जागा भरा

11.       पुणे

12.      चालीरीती, अंधश्रद्धा

13.      महात्मा फुले

14.     प्रखर

15.     मैत्री

16.     प्रेम, अभिमान

17.      देवाची पूजा

18.     गजाननच्या

19.     गूळ

20.    बैठकीची

III. जोड्या जुळवा

21.       

1.         महात्मा फुले - C. थोर समाजसुधारक

2.        सावित्रीबाई फुले - A. मुलींची पहिली शाळा

3.        लोकमान्य टिळक - E. देशाबद्दल प्रखर अभिमान

4.       शिवाजी महाराज - D. शिवनेरी किल्ला

5.        पुणे शहर - B. ज्ञानाचे माहेरघर

IV. एका वाक्यात उत्तरे लिहा

22.    आई गजाननवर रागावली.

23.    गजाननला देवाची पूजा करण्याचा कंटाळा आला होता.

24.    पुणे शहर हे ज्ञानाचे माहेरघर आहे.

25.    शिवाजी महाराजांचा जन्म शिवनेरी किल्ल्यावर झाला.

26.    मुलींची पहिली शाळा सावित्रीबाई फुले यांनी सुरू केली.

27.     लोकमान्य टिळकांची मैत्री गजाननच्या वडिलांशी होती.

28.    लोकमान्य टिळकांचे पूर्ण नाव बाळ गंगाधर टिळक आहे.

29.    गजाननच्या आईने त्याला देवाची पूजा करायला सांगितले.

30.    लोकमान्य टिळक रात्रंदिवस भारतमातेची पूजा करत होते.

V. 2-3 वाक्यात उत्तरे लिहा

31.      देवपूजेसाठी लागणारे साहित्य म्हणजे, उदबत्ती, दिवा, फुलं, नारळ, नैवेद्य, चंदन, कुंकू इत्यादी. (इतर योग्य उत्तरे स्वीकार्य)

32.    पुणे हे पूर्वीपासून ज्ञानाचे माहेरघर होते. हे विचारवंतांचे शहर असून, जुन्या चालीरीती व अंधश्रद्धा दूर करून नवीन परंपरा निर्माण करणारे शहर म्हणून ओळखले जाते. (इतर योग्य उत्तरे स्वीकार्य)

33.    टिळक व गजाननचे वडील यांच्यामध्ये भारतातील ज्ञान, अंधश्रद्धा, शिक्षण इत्यादी गोष्टींवर चर्चा होत असे.

34.    'देशसेवा हीच खरी ईश्वर सेवा' या वाक्याचा अर्थ असा आहे की, देशाची सेवा करणे, देशासाठी चांगले काम करणे हेच देवाची खरी पूजा करण्यासारखे आहे. देवाची मूर्तीपूजा करण्यापेक्षा देशहिताचे काम करणे अधिक महत्त्वाचे आहे.

35.    गजानन त्यांच्या गप्पा आवडीने ऐके, त्यामुळे त्याला लोकमान्य टिळकांच्या विचारांची ओळख झाली. त्यांच्या देशावरील प्रेम आणि कार्यामुळे गजाननला त्यांच्याविषयी प्रेम व अभिमान होता.

36.    लोकमान्य टिळक आणि गजाननच्या वडिलांच्या गप्पांमध्ये भारतातील ज्ञान, अंधश्रद्धा, शिक्षण अशा विविध विषयांवर चर्चा होत असे.

37.     गजाननने लोकमान्य टिळकांशी स्वतःची तुलना केल्यावर, आईला वाटले की गजाननने आपल्यापेक्षा मोठ्या व्यक्तिमत्त्वाची तुलना स्वतःशी करू नये. म्हणून तिने त्याला तुलना न करण्याचा सल्ला दिला.

VI. वाक्ये कोणी कोणाला म्हटली आहेत ते लिहा

38.    गजाननच्या आईने गजाननला म्हटले.

39.    गजाननने आईला म्हटले.

40.    गजाननच्या आईने गजाननला म्हटले.

41.     गजाननने लोकमान्य टिळकांना म्हटले.

42.    लोकमान्य टिळकांनी गजाननला म्हटले.

VII. खालील जोडशब्द तयार करा

43.    आई-वडील

44.    विटी-दांडू

45.    टेबल-खुर्ची

46.    नदी-नाले

47.    पैसा-अडका

48.    झाडे-झुडपे

VIII. व्याकरण

A. वचन बदला

49.    झाडे

50.    पुस्तके

51.     किल्ले

52.    शाळा (एकवचन आणि अनेकवचन समान)

53.    अंधश्रद्धा (एकवचन आणि अनेकवचन समान)

B. लिंग बदला

54.    मुलगी

55.    बाप

56.    काकू

57.    पुरुष

58.    राणी

C. विरुद्धार्थी शब्द लिहा

59.    नवीन

60.    द्वेष

61.     मोठा

62.    दिवस

63.    रात्र

64.    सुश्रद्धा/श्रद्धा

65.    तोटा

D. समानार्थी शब्द लिहा

66.    नगर/शहर

67.    बाबा/पिता

68.    माता/माय

69.    बाळ/पोर

70.    माणूस/व्यक्ती


Post a Comment

أحدث أقدم